Hoeveel ‘alleen’ of ‘samen’ ben jij je in je relatie?
Prof. Dr. Roos Vonk heeft hier een interessant en prikkelend hoofdstuk over geschreven (Liefde, lust en ellende, 2013).
Kijk eens mee naar de 6 situaties van deze cirkels die jou en je partner voorstellen:
Welke afbeelding geeft het beste weer hoe dichtbij of veraf jij je van je partner voelt?
Veel mensen met een goede relatie kiezen 4 of 5. De partner is psychologisch een deel van henzelf geworden. Je zelfbeeld verandert dan door je relatie:
- je ontdekt nieuwe eigenschappen bij jezelf
- je hebt behoefte om samen nieuwe ervaringen op te doen
- je leert nieuwe kanten van jezelf kennen
- je helpt elkaar je zelfbeeld ‘uit te breiden’
Hoe beter dit alles lukt, hoe meer tevreden mensen over hun relatie zijn, en hoe groter de kans dat ze bij elkaar blijven.
Als je langer bij elkaar bent beïnvloedt je elkaar steeds subtieler. Je gaat ongemerkt delen van elkaars gedrag, lichaamstaal en persoonlijkheid overnemen. Jullie cirkels overlappen steeds meer. Tot zelfs niet meer echt duidelijk is wie nou wat inbrengt of overneemt.
Ontnuchterend…
Dit alles is een heel gangbaar proces bij koppels die langer bij elkaar zijn. Van buitenaf ziet dit eruit als cirkelafbeelding 6. Die moeten wel een heel fijne relatie hebben, denk je dan al gauw.
Maar schijn kan bedriegen! Dus staar je vooral niet blind op zulke koppels. Jouw relatie hiermee vergelijken brengt je nergens. En vooral erg zuur als je in de situatie van afbeelding 1 of 2 verkeert.
Want wat gebeurt er eigenlijk?
Mensen maken zogeheten attributiefouten. Uit vele sociaalpsychologische onderzoeken blijkt dat mensen de neiging hebben zichzelf door een roze bril te zien.
Bekend is dat je geneigd bent om je eigen succes aan jezelf toe te schrijven (attribueren), maar je falen aan de situatie: ‘het zat tegen’.
Neem je dit succes of falen bij een ander waar, dan werkt het precies andersom. Bij succes heeft die ander geluk gehad. En bij falen had die ander beter zijn best moeten doen.
Je relatie een superieure status toekennen…
En zo ken je je zelf via de roze bril een superieure status toe. Het fijne van een goede relatie is dat je hierin niet langer op eenzame hoogte verkeert, aldus Vonk. Je partner wordt deelgenoot van jouw status.
Je vindt niet meer alleen jezelf geweldig, maar ook je partner, en ook jullie relatie. Doet je partner iets leuks, dan laat dit zien hoe leuk die is. Doet ie iets stoms, dan zit het even tegen.
Ken jij ze? Deze koppels? Zij ervaren hun relatie als beter dan die van anderen. Als het even slecht gaat, vergelijken ze zichzelf met mensen met wie het nog slechter gaat. Zodat het bij hun toch weer meevalt.
Laat je niet gek maken!
Als lezer van mijn artikelen ervaar je waarschijnlijk veel eenzaamheid en weinig overlap met de cirkel van je partner. Maar spiegel jouw relatie vooral niet aan de koppels die hun ‘superieure status’ steeds weer etaleren.
Bedenk maar dat dit hun manier is om hun zelfbeeld hoog te houden. Want dat is waar alle attributiefouten goeddeels op neer komen: op zelfbescherming, om je waardevol te kunnen voelen.
Kortom: vergelijk jezelf en jouw relatie vooral niet met anderen (schone schijn…), en richt je erop om elkaar steeds weer nieuwe mensen, bezigheden (relatietrainingen :-)) en plaatsen te laten zien.