Met onze verlangens gebeurt iets heel vreemds in onze relatie. Velen van ons drukken ze op een gegeven moment de kop in. Dit kan zover gaan dat je ook echt niet meer weet wat je precies voelt.
Deze gedachten liggen er nogal eens onder:
- Je kunt maar beter geen verwachtingen hebben, dan word je ook niet teleurgesteld.
- Ik wil mijn partner er niet (meer) mee lastig vallen, want die doet of kan er toch niks mee.
- Ik wil mijn partner niet teleurstellen want ik weet dat zijn/haar verlangens niet met de mijne stroken.
- Je moet maar tevreden zijn met wat je hebt, want mensen willen altijd maar meer meer meer. Het is nooit genoeg.
- Accepteer nou maar gewoon hoe het is, dat is heel mindfull, en dat is gezond.
Het ‘vreemde’ is vooral dat je elkaars verlangens onder invloed van dit soort gedachten smoort.
Jij doet dat bij jouw partner.
En jouw partner doet dat bij jou.
En jij dus bij jezelf…
Daar waar we ons in het begin van onze relatie goed voelden (onze verlangens stroomden vrijelijk en er was geen vuiltje aan de lucht), is dat ergens veranderd.
Ongewild en onbewust zijn jullie elkaar gaan ‘straffen’ voor het uiten van jullie verlangens… Op 2 manieren:
- Met trekken, dwingen of beschuldigen. Je klampt je vast aan je partner en die ervaart dit als een straf omdat hij of zij er eenvoudigweg niet mee om kan gaan. Verwijten en beschuldigingen bedekken zowel dit ‘manco’ als het verlangen naar liefdevol contact.
- Met terugtrekken, ontkennen of verdringen. Je ontkent je eigen verlangens of onthoudt jouw partner ervan. Jouw partner ervaart dit als een straf omdat hij of zij zich buitengesloten voelt. Er is geen wederkerig emotioneel contact.
In een spagaat?
Het is verleidelijk om nu aan te nemen dat dit communicatieve strafproces ontstaat door een laag zelfbeeld (onzekerheid), door projectie of doordat je elkaar als een “behoefte-vragend-of-vervullend-instrument” beschouwt.
Stel nou eens dat wij in ons menszijn allemaal al verbonden zijn? Gewoon omdat we onze menselijkheid als een soort lotgenoten met elkaar delen? En dat deze verbondenheid tegelijk onze basale levensbehoefte is?
De beroemde Carl Rogers met zijn wijdverbreide cliëntgerichte benadering zegt het heel mooi: ieder mens heeft de fundamentele, drijvende kracht om aan zelfactualisering te willen doen.
Mensen groeien binnen hun mogelijkheden naar een eigen identiteit die niet als een eindproduct vaststaat, aldus Rogers. Er gebeurt meer dan een biologisch proces van alleen maar voelen:
- Als mens beschik je over het bijzondere vermogen dat jij je bewust bent van jezelf en jouw omgeving, en dus van jouw relatie. Je kunt hierover nadenken.
- Als mens heb je voor jouw zelfactualisering de verbondenheid met andere mensen in sociaal verband i.c. jouw relatie nodig.
- Als mens ontwikkel je een toekomstgericht streven. Daarbij neem je als mens doelbewust beslissingen en maak je keuzes over waarden en de richting voor je denken en handelen.
Strafproces?
Kun je dan met mij zien dat er in dat ‘strafproces’ van trekken en terugtrekken iets heel anders speelt? En dat het heel waardevol is dat je er over kunt nadenken? Dat je je niet alleen maar hoeft te laten leiden door angstgevoelens bijvoorbeeld?
In mijn trajecten blijkt de innerlijke spagaat tussen het vervullen van je eigen verlangens en die van je partner vaak een hele worsteling te zijn. En dan niet eens zozeer die spagaat, maar de pijn die we onze partner menen aan te doen.
Er is geen gevecht tussen hart en hoofd of tussen voelen of denken.
Er is een gevecht om verbonden te willen blijven.
Om betekenis te hebben voor elkaar.
En ergens is het idee ontstaan dat dit niet mogelijk is wanneer er verdriet en pijn bij komen kijken…
Hoe kom je uit dat wederzijdse ‘strafproces’?
De kern om eruit te komen is niet alleen dat je allebei je pijn en verdriet laat zien, maar dat je die ook durft te verdragen. Zowel van jezelf als van jouw partner.
Vooral het belang van dat laatste vergeten we nogal eens! Velen van onszelf lijden liever zelf dan dat we onze partner laten lijden. Maar… dit eenzijdige verlangen leidt alleen maar tot relatieproblemen.
Verlangen is geen tegenstander maar een bondgenoot
Eén van de drempels die we moeten nemen is de manier waarop we naar verlangen kijken. Er is een 3e benadering van verlangen, zonder ontkennen, verdringen of dwingen.
1. Zie je verlangen als de energie die jou in beweging zet om iets te bereiken. Je eigen verlangens (er)kennen en die van je partner betekent alleen maar dat je samen iets in beweging zet. Dat je een dieper contact krijgt.
2. Voel je niet aangesproken of schuldig als jij het verlangen van jouw partner niet bevredigt. In plaats daarvan kun je beter jouw spagaat vertellen.
3. Zie jouw verlangen als een integraal deel van jouw ‘zelf’ en van jouw partner. Degenen die het verlangen als een afgescheiden egokwestie zien (waarin je zowel jezelf als jouw partner ten onrechte objectiveert tot ‘behoefte’ en ‘middel’ om voldoening te schenken) begrijpen niet wat verlangen in wezen is…