“Je kunt het commentaar van anderen leren zien als een boodschap die iets vertelt over de zender, in plaats van over jou”, las ik in een interview met de schrijfster Tara Mohr.

Een paar regels verder zegt dezelfde Tara Mohr:

“En wanneer commentaar je pijn doet, weet je dat het te maken heeft met wat je diep van binnen over jezelf denkt. Feedback helpt je om negatieve overtuigingen over jezelf te herkennen en te veranderen.”

Ik weet niet hoe het bij jou zit, maar ik raak van deze 2 tegenstellende uitspraken een beetje in de war…

Zegt het nou iets over jou of over mij?

Mijn partner heeft regelmatig commentaar op mij. Ik ook op hem maar daar gaat het nu even niet om ;)

Mijn 1e neiging op zijn commentaar is om te roepen:

“Alles wat je zegt ben je zelf!”

Of in wat nettere bewoordingen:

“Wat je zegt, zegt meer over jou dan over mij.”

Inmiddels weet ik wel dat dit veel te makkelijk is.

Ik houd mezelf lekker onwetend en schuif het gauw terug naar mijn lief. En als je me niet gelooft dan heb ik nog wel een argument: “Dit heeft niks met mij te maken, want ik herken mezelf er helemaal niet in. Punt.”

Hoe goed kun jij jezelf voor de gek houden?

In mijn hoofd speelt steeds vaker de zin van mijn favoriete sociaal-psycholoog Roos Vonk:

“Anderen hebben vaak een realistischer beeld van je gedrag dan jij.”

Op basis van een aantal wetenschappelijke experimenten beschrijft zij dat mensen hun neiging tot zelfverheffing (bij een goede prestatie) en zelfbescherming (bij een slechte prestatie) niet bij zichzelf herkennen, maar wel bij een ander.

Wat automatisch betekent dat de mening van een ander over jouw ware drijfveren vaak beter kloppen.

Zou dit ook voor onze partner gelden?
Of is die bevooroordeeld?
Moet je je dit überhaupt wel afvragen trouwens?

Is deze hele kwestie “over wie het commentaar iets zegt” eigenlijk wel relevant?

Nee dus!

Voor onze liefdesrelatie is dit helemaal niet interessant. Met zulk soort uitspraken (het zegt meer over jou, en ik herken mijzelf er niet in) wijs je jouw partner alleen maar af.

Juist door zulke reacties kom je in een strijdcirkel terecht. Of je houdt je mond verder (heeft toch geen zin denk je dan) maar ervaart dan wel een grote emotionele afstand.

Wat kun je anders doen?

Commentaar kun je op 2 manieren beschouwen:

• Als een verwijt
• Als een signaal van verborgen gevoelens en behoeften.

Vervolgens kun je op 4 manieren reageren:

1. Je ziet een verwijt en legt de schuld bij je partner neer
2. Je ziet een verwijt en legt de schuld bij jezelf neer
3. Je ziet een signaal en richt je op je eigen gevoelens en behoeften
4. Je ziet een signaal en richt je op de gevoelens en behoeften van je partner

Met alle voorbeeldreacties van mij hiervoor kan ik niet anders concluderen dan dat ik commentaar in eerste instantie als een verwijt oppak. Ik voel me afgewezen (heb ik alleen niet door) en ik wijs mijn partner ook nog eens af.

Ik zie en hoor mijn eigen gevoelens niet, en die van mijn partner ook niet als hij mij commentaar geeft.

Gevolg: verwijdering, afstand en een draaiende conflictcirkel.

Je raadt de ‘oplossing’ vast al.

Het gaat erom dat je commentaar als een boodschap gaat zien van verborgen gevoelens en behoeften.

Een voorbeeld.

Jouw partner zegt: “Jij denkt ook alleen maar aan jezelf!”

Je kunt dit dus als een verwijt zien. Maar wat denk je dat jouw partner hier werkelijk mee wil zeggen?

Bijvoorbeeld:

• Ik voel me eenzaam omdat ik behoefte heb om dit samen te doen?
• Ik voel me verward want ik had dit van tevoren met je willen bespreken?
• Ik voel me triest want ik wil graag voelen dat ik ook belangrijk voor je ben?

En wat wordt er door het commentaar bij jou geraakt?

Bijvoorbeeld:

• Voel jij je schuldig omdat het niet hoort om alleen aan jezelf te denken?
• Voel jij je geïrriteerd omdat je behoefte hebt aan ruimte?
• Voel jij je bedroefd omdat je wil dat jouw partner zich ook prettig bij de situatie voelt?

Kortom: voor een beter contact met je partner kun je al haar of zijn commentaar beter niet als mening of verwijt op jezelf betrekken, maar je richten op de onderliggende gevoelens en behoeften.

Verder lezen: 5 tips hoe met kritiek om te gaan