Heb je last van een te rationele partner?
Of heb je juist last van een te emotionele partner?
Veel koppels vinden dit onderlinge verschil moeilijk.
Je communiceert dan langs elkaar heen en lijkt ieder op een andere golflengte te zitten. Onbegrip, frustraties en moeizame discussies zijn het resultaat.
Dit hoor ik ‘emotionele’ partners vaak zeggen tegen hun ‘rationele’ partner:
- Ik ben een gevoelsmens en jij kan daar niet mee omgaan.
- Jij wil altijd alles gelijk oplossen en dan moet het maar klaar zijn.
- Wij kunnen nooit eens de diepte ingaan met onze gesprekken.
- Ik raak overstuur en dan denk jij dat ik gelijk wil hebben maar ik wil alleen maar gehoord worden.
En ‘rationele’ partners zeggen vaak:
- Jij wilt overal zo lang over doorpraten, maar ik heb dat gewoon niet.
- Als het opgelost is hoef je er toch niet meer mee te zitten?
- Je maakt het zo groot en zwaar, ik voel dat allemaal niet.
- Als jij zo emotioneel wordt dan is een normaal gesprek niet meer mogelijk.
Het lijkt dan zo’n mooie oplossing om te constateren dat jullie nou eenmaal verschillend zijn en dat je elkaar daarin moet accepteren en respecteren.
Lukt dat jou en je partner?
Lopen jullie niet meer vast in deze emo-ratio-discussie?
Wanneer jij en je partner hierover blijven struikelen ondanks alle afspraken over respect en acceptatie, dan is het hoog tijd voor deze grote vragen:
- Klopt het dat de ene mens nou eenmaal emotioneel is en de andere mens rationeel?
- En als dit verschil bij jullie speelt, klopt het dan dat je er niets aan kunt veranderen?
- Is het in de diepte wel echt zo dat er een groot verschil is tussen denken (ratio) en voelen (emotie)?
- Heb je wel de juiste relatieworsteling te pakken om op te lossen, of speelt er eigenlijk iets heel anders onder die emo-ratio-discussie?
Schijn bedriegt…?
Aan de vragen die ik je stel zie je waarschijnlijk mijn grote antwoord al. Het verschil tussen emotioneel en rationeel is zelden relevant. De frustraties en miscommunicaties blijken altijd om iets anders te gaan.
Ik loop de 4 vragen kort met je door.
Is de mens emotioneel of rationeel?
Deze vraag veronderstelt dat het een karaktereigenschap is. Allerlei onderzoek heeft inmiddels bewezen dat 20 tot 45% van onze persoonlijkheid is aangeboren. De rest leren we door onze ervaringen.
Een handige indeling is die in: denken, doen en voelen. Je zou ze als een aangeleerde gedragsstijl kunnen zien. Sommigen beschouwen liever eerst, anderen voelen liever eerst en weer anderen zijn liever doeners.
Daarnaast hebben we met onze biologie te maken. Zo bleek vorig jaar uit Nederlands onderzoek dat het mannelijke hormoon testosteron het vermogen verlaagt om emoties van anderen af te lezen. En kwetsbare emoties afvlakt.
Kun je er iets aan veranderen?
Ja dat kan. Als je meer emotioneel bent, kun je meer rationeel worden. En andersom. Voor het grootste deel gaat het om aangeleerd gedrag. Wat betekent dat je het kunt afleren en ook weer nieuw gedrag kunt aanleren.
Om een meer gezonde balans in jezelf of je relatie te krijgen, is de 1e stap altijd bewustwording van wat er speelt. Zonder dat kun je geen nieuwe keuzes maken.
Is het verschil tussen rationeel en emotioneel echt zo groot?
In de context van dit als relatieprobleem blijkt het verschil keer op keer niet zo groot te zijn… In negatieve communicatiecirkels blijken partners elkaars gedrag namelijk onbewust op te roepen en te versterken.
Daarnaast husselen veel partners de termen en interpretaties door elkaar. Over emoties kun je namelijk heel rationeel praten. Vaak blijken de vermoeiende discussies over gevoelens door beide partners rationeel gevoerd te worden…
Heb je wel de juiste relatieworsteling te pakken?
Dit is de allerbelangrijkste vraag. Het gaat op termijn namelijk niets oplossen wanneer je jullie miscommunicaties onterecht wijt aan het verschil tussen ‘emotioneel communiceren’ en ‘rationeel communiceren’.
Onder deze miscommunicaties en de discussies daarover, zie ik namelijk heel andere dingen spelen. Dit heeft alles te maken met ieders onbewuste triggers, pijnplekken en onvervulde hechtingsbehoeften.
Een voorbeeld
Vroeger in jouw kindertijd heb je bijvoorbeeld nooit geleerd om over gevoelens te praten. Je kreeg weinig aandacht van je ouders terwijl je daar wel behoefte aan hebt.
Om jezelf te beschermen heb je geleerd jezelf in te houden. Je onderdrukte je emoties en toonde ze dus ook niet. Grote kans dat je als volwassene gevoelens eng of misschien wel flauwekul vindt.
Je hebt geleerd je af te sluiten voor jouw behoefte aan aandacht of een andere behoefte. Dan kom je misschien rationeel over, maar de vraag is of dat echt zo is…
Wat helpt?
De echte triggers, pijnplekken en onvervulde behoeften met elkaar naar boven halen is de manier om op een dieper niveau te verbinden met elkaar.
Zo word je je bewust van wat er speelt en kun je elkaar helpen om dat waar je behoefte aan hebt weer in je leven toe te laten.