Wat gebeurt er met jou als jij genegeerd wordt?
Terwijl je iets zegt of vraagt?
Je kent het vast in dit voorbeeld: je zit in een vol restaurant en probeert steeds de aandacht van de ober te trekken. Die rent heen en weer maar ziet jou en je handgebaren compleet over het hoofd.
Heel irritant nietwaar?
Hoe verschillend we hier ook op reageren, iets beroert ons in de diepte. Letterlijk niet gezien worden raakt aan primaire doodsangst. Al hebben we dat meestal niet door.
Dit samen met je partner in een restaurant meemaken is wel een heel mooie metafoor voor hoe we in het leven staan:
- Reageer je boos om alsnog de aandacht van de ober te krijgen?
- Doe je heel ‘normaal’ terwijl je vanbinnen boos bent?
- Moet de ober naar jou toe komen omdat je het als een afgang ervaart wanneer jij naar de ober toe loopt?
- Berust je erin dat de ober je niet ziet en probeer je het later nog een keer?
- Neemt jouw partner het van jou over?
- Erger jij je aan de boze of juist passieve manier waarop jouw partner met de ober omgaat?
Gelukkig kunnen wij mensen nadenken.
In het restaurant kunnen we de boel makkelijker relativeren. Hoe anders is het als jouw partner jou negeert? Denk ook even aan wat er met kinderen gebeurt wanneer verzorger(s) hen verwaarlozen.
- Iemand doodzwijgen is uiterst pijnlijk. Alleen de term zelf met het woord ‘dood’ bij ‘zwijgen’ zegt het al.
- Iemand naar zijn/haar kamer sturen, in de hoek zetten of eenzaam in de gevangenis opsluiten zien we als een zware straf.
- Emotionele verwaarlozing is een heftige vorm van psychische mishandeling.
- Een partner die jou wil straffen kan uren of dagen niet tegen jou praten.
- Je kunt nog zoveel van jezelf (leren) houden, het is niet zoveel waard als je een ontoegankelijke partner hebt.
Met andere woorden: als je partner structureel niet toegankelijk is voor jou (of jij voor jouw partner) ervaar je dit als bijzonder eenzaam en angstig. Het maakt niet uit of je partner dit bewust of onbewust doet. Ontoegankelijkheid triggert bij iedereen angst.
Toegankelijkheid is een randvoorwaarde voor liefde.
Diverse wetenschappelijke onderzoeken van onder meer Sue Johnson en John Gottman ondersteunen dit breed. Zo constateerde Gottman in zijn ‘liefdeslaboratorium’ waarin hij dagenlang koppels observeerde dat:
- de mate van op elkaar reageren zonder meer een voorspeller is van een breuk.
- de kleinste reactie op kleine of grote dingen die je partner zegt al belangrijk zijn, zoals bijvoorbeeld een instemmende ‘hum’ waarmee je jouw partner laat zien dat je hem/haar hoort.
- gelukkige partners in staat zijn elkaars herstelpogingen als zodanig te herkennen en aan te nemen.
Over die herstelpogingen heb ik in 2013 het volgende filmpje opgenomen met 3 ‘positiviteits’-tips:
Dichtklappen is echter heel vaak onmacht.
Alle ‘positiviteits’-tips helpen je helaas niet als de geslotenheid van je partner een strategie is om te ‘overleven’.
Wat veel partners doen bij hun afgesloten geliefde is toegang proberen te forceren door:
- aandringende (test)vragen te stellen
- beschuldigingen of klachten te uiten
- heel boos (al dan niet met tranen) te worden
Helaas bereik je dan het tegenovergestelde.
Je partner sluit zich nog verder af door te zwijgen, weg te lopen, jou als het probleem te bestempelen of alles heel rationeel op te willen lossen. En het lastige is dat deze partners meestal niet doorhebben dat ze hiermee nog ontoegankelijker worden…
Een negatieve spiraal die niet te doorbreken lijkt.
Zolang je tegen je partner blijft vertellen dat hij of zij anders moet gaan communiceren of reageren, ga je die negatieve spiraal NIET omdraaien.
Oh ja, en ook HEEL belangrijk: zolang jij tegen jezelf zegt dat jij anders moet gaan communiceren en reageren, ga je die negatieve spiraal ook NIET omdraaien.
Oh ja 2, wat ook NIET werkt is: heel veel van jezelf houden, je eigenwaarde opkrikken, heel veel zelfvertrouwen krijgen en van niemand afhankelijk zijn voor jouw natuurlijke behoefte aan liefde.
Wat werkt dan wel?
Om uiteindelijk anders met elkaar te communiceren en emotioneel toegankelijk op elkaar te reageren, zullen jullie eerst en tenminste deze 3 stappen moeten zetten:
- Het grotere geheel van jullie ‘negatieve’ gedragspatroon in relatie tot elkaar doorhebben.
- Je eigen stappen en onderliggende angsten in dit patroon (dat per definitie interactief is) aanvaarden.
- Elkaar deelgenoot maken van ieders bewustwording hierin.