Hoe je een zwijgende partner openbreekt

Velen van ons vinden een partner die uit zelfbescherming zwijgt heel frustrerend.

• Je weet niet waar je aan toe bent.
• Je voelt je niet betrokken bij je partner.
• Je partner stelt amper vragen aan jou.
• Allerlei onnodige misverstanden doen zich voor.

Nu was je partner misschien sowieso al geen makkelijke prater, maar in jullie relatie is het zwijgen alleen maar groter geworden. En daarmee de verwijdering tussen jullie.

Je hebt misschien al van alles geprobeerd, maar:

• Hoe meer jij vragend aandringt bij je partner, hoe meer je partner zich terugtrekt.
• En als jij ook zwijgt, blijft je partner zwijgen in plaats van zich te openen.

Ik krijg zeer regelmatig de vraag hoe je daar nou mee moet omgaan, met die zwijgende partner. Wat zou dat fijn zijn hè, als ik je zo een methode op een dienblaadje kon presenteren.

Zo werkt het helaas niet. De context van het zwijgen is heel belangrijk en verschilt van relatie tot relatie. Maar ongeacht de ontstaansgrond, is de grote gemene deler in de dynamiek van relatiepatronen wel deze:

Jij versterkt het zwijgen en de verstopte angsten daaronder van jouw partner…

Het goede nieuws van deze boodschap is dat je daarmee ook invloed hebt om het om te draaien. En ik zal je hier zo ook een methode voor geven. Alleen kom je er daarmee niet. Want in de context speelt ook dit nog mee:

• Het aandeel van jouw partner zelf
• De invloed die jouw partner op jou heeft
• Jouw eigen verstopte angsten

Dit laat ik nu even buiten beschouwing. Want je wil vast weten wat jij dan kan doen. Laat ik eerst twee veelvoorkomende misverstanden ophelderen.

Misverstand 1: je partner zwijgt uit zelfbescherming van zijn/haar ego en eigenwaarde. Niet dus. Het is de angst om de relatie met jou te verliezen.

Dat is gelijk het kromme… want jij wilt dat zwijgen niet en misschien zeg je dat ook regelmatig. Wat de angst voor verlies bij jouw partner alleen maar nog meer aanwakkert. En je raadt het al: jouw partners paniekreactie, het dichtklappen, wordt steeds heftiger.

Misverstand 2: je partner zwijgt uit desinteresse voor jou. Dat zou je zomaar kunnen denken. Want waarom stelt je partner jou geen vragen? Waarom vertelt jouw partner jou niet wat er innerlijk bij hem of haar leeft?

Ook deze aanname klopt vrijwel nooit. In de negatieve communicatiecirkel straf je elke poging van jouw partner onbedoeld af. Bij veel koppels zie ik deze ontmoediging al bij voorbaat ontstaan.

Straffende of ontmoedigende reacties zijn bijvoorbeeld:

• Je frustratie boos of verdrietig uiten (‘Zie je wel, zie je wel, mijn schuld’, denkt je partner dan…).
• Je partner voorschrijven hoe te doen en hoe op jou te reageren (De PAS-strategie).
• Aandringende wat- en waaromvragen stellen (waarmee je partner zich ter verantwoording geroepen voelt).
• Gelijk met je eigen mening, verhaal of advies komen.

De cirkel is rond als jij je vervolgens ook nog schuldig gaat voelen over jouw uitingen. Want dan kan je bijna niks meer zeggen of doen of je partner interpreteert het al ‘verkeerd’.

Bedenk in elk geval dat je dit niet zomaar omkeert. Het is namelijk een proces waarin je eerst je partner daar moet ontmoeten waar hij of zij nu is. De RAVO-methode helpt je hierbij.

Dit is waar het acroniem RAVO voor staat:

• Reflecteren: weerspiegel de ervaring van jouw partner in het hier en nu. Geef er een zinvolle betekenis aan in jullie leven.
• Accepteren: communiceer acceptatie door open te blijven zonder oordelen in woord en gebaar.
• Valideren: zeg hardop dat je begrijpt en hoort wat jouw partner zegt. Laat merken dat je het waardeert dat jouw partner zich uitspreekt.
• Ontdekken: pas wanneer je partner zich geaccepteerd en gevalideerd voelt, kun je verder op ontdekking gaan naar de onderliggende gevoelens en behoeften.

Hoe vaker RAVO lukt en positieve ervaringen oplevert, hoe makkelijker het zal gaan en hoe meer je wederkerigheid en verbondenheid gaat ondervinden.