Praten over gevoelens met elkaar in je relatie kan door deze 3 punten behoorlijk beladen zijn:
- Niet weten wat je voelt.
- Niet kunnen praten over wat je voelt.
- Ook niet kunnen invoelen wat je partner voelt.
Dat zijn 3 grieven die dikwijls de boventoon voeren bij relatieproblemen als partners emotioneel van elkaar verwijderd zijn geraakt.
Voor velen een overheersende worsteling: als deze discussie de inzet is van een negatieve spiraal waarin je elkaar steeds verder verliest.
Je zou het misschien niet verwachten, maar ook gevoelsmensen zie ik hierin meegesleurd worden. Zij hebben net zo goed hun aandeel in de negatieve communicatiecirkels waardoor het steeds moeilijker wordt om je innerlijke wereld met elkaar te delen.
Valkuilen
Zowel rationele als gevoelsmensen trappen in deze valkuilen:
Valkuil 1: Praten over je gevoelens in plaats van ze te ervaren en er gelijk uitdrukking aan te geven.
Verklaringen en analyses. Je kunt je er heerlijk in verliezen. Niets mis mee. Totdat je partner er zich door geëtiketteerd, gedomineerd, veroordeeld en beschuldigd voelt.
Valkuil 2: Secundaire emoties ‘spuien’ in plaats van je primaire emoties delen.
Irritaties, boosheid, zwijgen en stelligheid zijn zo wat voorbeelden van secundaire emoties. In de volksmond heet het dat je een gevoelsmens bent als je jouw frustraties heftig uit. Dat klopt niet. Iemand die haar of zijn boosheid inslikt is net zo goed een gevoelsmens.
We zijn allemaal gevoelsmensen. Alleen hebben we niet allemaal even goed geleerd om onze emoties zo te ervaren en te delen dat we onze intieme verbondenheid versterken.
Valkuil 3: Aandringende Wat-Voel-Jij-Vragen stellen.
Zit je eenmaal in een onveilige fase met elkaar waarin de gevoelsdiscussie een beladen thema is, dan is de Wat-Voel-Jij-Vraag een trigger geworden. Je partner kan deze vraag als een eis ervaren om intimiteit af te dwingen. Met als gevolg dat hij of zij zich als in een reflex terugtrekt.
Valkuil 4: Praktische raad geven daar waar alleen mee- of invoelen nodig is.
Eén van de grootste valkuilen die ik tegenkom. Partners proberen elkaar met praktische adviezen te helpen om van het nare gevoel af te komen. In plaats daarvan wordt het alleen maar erger.
De praktische oplossingen kun je zelf ook wel bedenken. Maar met emotionele steun en begrip is dat wat lastiger. Hier is tweerichtingsverkeer voor nodig.
Valkuil 5: De verkapte jij-boodschap in de ik-boodschap.
Secundaire emoties als irritatie en boosheid delen we meestal in jij-boodschappen. En die roepen weer een jij-boodschap op. Zie daar een vicieuze cirkel bij het praten over gevoelens.
Dan lezen en leren we dat je beter jouw primaire gevoel in een ik-boodschap kunt delen, zoals in: ik voel me verdrietig. In de onveilige fase werkt dit helaas maar al te vaak averechts omdat er een schuldige partij ervaren wordt.
- Vanuit jou: jij maakt mij verdrietig, het is jouw schuld.
- Vanuit jouw partner: ik maak jou verdrietig, jij geeft mij de schuld en dat moet ik toch echt ontkennen.
Valkuil 6: ‘Misbruik’ maken van wat je voelt als een onbetwistbare waarheid.
Wat je voelt is waar. Een gedachte kun je ter discussie stellen, een gevoel niet. Om een open discussie te stoppen hoef je alleen maar uit te roepen: zo voel ik dat nu eenmaal.
Een definitief argument waarmee je iedereen de mond kunt snoeren, zelfs jezelf. Want als je eenmaal iets zo voelt, kun je er ook niets aan doen of moet je het gewoon in het hier en nu aanvaarden…
Valkuil 7: Gevoelens en gedachten door elkaar halen.
Deze hangt samen met de 6e valkuil. Wat namelijk vaak gebeurt is dat mensen hun gedachte als een gevoel presenteren. Een slimmigheidje om de discussie erover te drukken?
Een voorbeeld is de ik-boodschap: ik voel me niet serieus genomen.
Nu kun je hoog of laag springen (het lijkt praten over gevoelens), maar eigenlijk is het: ik denk dat je me niet serieus neemt. Want ‘serieus nemen’ is geen gevoel. Het is een interpretatie, een mening. En daarover kun je wel degelijk discussiëren.
Slimme partners zeggen vervolgens: ik ervaar dat nou eenmaal zo. Dat kan natuurlijk wel zo zijn. Maar de subjectieve interpretatie blijft net zo goed overeind staan. Alsook het blokkeren van een diepgaand gesprek over de gevoelens of pijnplekken die werkelijk spelen.
Op zich is het niet erg om gevoelens en gedachten door elkaar halen, maar dan moet je wel in staat zijn om eronder te kijken. Iets wat in de onveilige fase van je relatie vaak niet lukt omdat je ‘alles’ als een verwijt of bedreiging percipieert.
Zelfkennis bij het praten over gevoelens
Om te onderzoeken of je hier last van hebt kun je eens het volgende op een blaadje noteren en invullen:
- Wat voel ik: ………
- In de situatie: ………
- Wat is mijn gedachte: ………
De 3e is vaak het moeilijkst want daar zitten de onbewuste moetens, niet-mogens en negatieve overdrijvingen van de werkelijkheid.
Een voorbeeld.
- Wat voel ik: schaamte.
- In de situatie: dat ik (heftig) uitgevallen ben.
- Wat is mijn gedachte: dat ik geen knip voor mijn neus waard ben als ik te ‘heftig’ doe.
Nu een voorbeeld van jou?
En mocht je verder op zoek willen naar blinde vlekken lees dan dit blogartikel en hier wat ‘leuke’ testen.
Geef een antwoord