Om negatieve cirkelpatronen te de-escaleren moet je ze in je dagelijkse leven herkennen om ze te kunnen stoppen.
De-escaleren betekent dat je de lading er vanaf haalt. Zodanig dat jij en je partner weer in staat zijn om open te communiceren. Hier kom je 2 grote hindernissen bij tegen:
- Je herkent het negatieve cirkelpatroon te laat of pas achteraf.
- Je valt samen met de harde, reactieve emoties in het negatieve cirkelpatroon waardoor je niet in staat bent om het anders te doen. Laat staan het op tijd te herkennen.
Na het in kaart brengen van jullie precieze cirkelpatroon (wat al moeilijk genoeg is vanwege de vele addertjes onder het gras) zijn 2 dingen in elk geval belangrijk:
- Je herkent het negatieve cirkelpatroon steeds meer op tijd.
- Je benoemt en beschrijft het negatieve cirkelpatroon in de waarnemingsstand in plaats van het ‘negatieve’ te doen.
Naast inzicht komt hier gewoonweg oefenen bij kijken. Vertellen wat je (bijna) doet is namelijk niet hetzelfde als het doen. En weten hoe je dit vertelt is niet hetzelfde als het kunnen vertellen op het moment dat het werkelijk speelt.
Dat het in de praktijk vaak niet lukt om te oefenen (ook al weet je in theorie wat je moet doen) heeft zowel sociale, psychologische als biologische oorzaken waarmee je ook nog eens op elkaar inwerkt.
Voor een bijzondere biologische oorzaak nodig ik je uit om naar dit indrukwekkende filmpje (meer dan 28 miljoen keer bekeken!) te kijken. Het illustreert heel verrassend dat weten nog geen kunnen is:
Wat leren we hieruit over onze negatieve cirkels in onze relatie?
- Dat in je brein geconditioneerde vecht/vluchtreacties moeilijk af te leren zijn.
- Maar als je weet wat je moet doen om je brein ‘om de tuin te leiden’, het wel degelijk mogelijk is.
- En dat je er zonder oefenen niet komt.
In een traject om weer liefdevol en intiem tot elkaar te komen, speelt er nog heel veel meer een rol uiteraard. Maar als je kunt de-escaleren is de eerste grote hindernis genomen.
Wat kun je hierin al zelf doen?
Je kunt beginnen met het benoemen wat jij geneigd bent te gaan doen als jij geraakt wordt door iets wat jouw partner (niet) doet of zegt.
Vertellen en niet doen.
Een paar voorbeelden van wat je kunt zeggen:
- Ik ben geïrriteerd, in plaats van geïrriteerd te doen.
- Ik ben boos, in plaats van boos te doen.
- Ik klap nu dicht, in plaats van dicht te klappen.
- Ik merk dat ik nu verstijf, in plaats van te verstijven.
- Ik ben geneigd om je nu toe te schreeuwen, in plaats van te schreeuwen.
- Ik ben geneigd om nu gewoon weg te lopen, in plaats van weg te lopen.
- Ik ben beledigd, in plaats van beledigd te gaan doen op de manier zoals jij dat meestal doet.
Op deze manier begin je heel laagdrempelig met het benoemen van jouw acties in het negatieve cirkelpatroon. Je brein ondervindt niet zoveel weerstand zodat je de volgende stap naar het beschrijven van het hele patroon makkelijker kunt zetten. En daarna volgen natuurlijk de volgende stappen richting onderliggende hechtingsreflexen, gevoelens, pijnplekken, verlangens en frustratietolerantie.
Dus… ook al weet je veel over hoe het werkt en hoe het moet, maak niet de vergissing dat je denkt dat je het dan ook echt kunt op ieder moment in jullie dagelijkse leven. En hoed je vervolgens voor de valkuil dat het (mis)lukken van de communicatie de maatstaf van jullie liefde is…