Liever dan pijn te voelen wijzen we met een vinger naar iets of iemand die de schuld is. In onze negatieve communicatiecirkels is helaas onze partner meestal de klos.
Je gaat tekeer tegen je partner, hardop of stiekem in jezelf, en verwacht ander gedrag van jouw partner als oplossing van de negatieve cirkels.
Jouw partner moet:
- empathischer zijn
- zichzelf (ook) ontwikkelen
- meer gevoelsmatig praten
- meer rationeel praten
- aandachtiger zijn
- alles wat lichter opvatten
- de dingen positief benaderen
- alles eens beter onthouden
- meer initiatief nemen
- Jouw partner moet ….
De ‘koning’ van alle moeten-regels is zowat:
Je moet mij accepteren…
Ik ontken niet dat acceptatie superbelangrijk is voor een hele hoop dingen.
Alleen… deze leefregel werkt voor geen meter als je met jouw partner in een onveilige fase zit en als je acceptatie middels dreiging of angst af wil dwingen.
Daarnaast is het maar de vraag hoe accepterend je zelf eigenlijk bent… Accepteer jij bijvoorbeeld dat jouw partner bepaalde gedragingen van jou niet accepteert?
“Ik moet accepterend zijn” is ook zo’n rotregel. Te vaak hoor ik partners deze regel doortrekken naar: “Ik mag geen grenzen stellen”. Met alle verwarring, inconsistenties en ellende van dien.
Hierbij wil ik je in elk geval uitnodigen om NIET te accepteren:
- dat jij wegloopt van jouw pijn en de moeilijkheden in je relatie
- dat jouw partner wegloopt van zijn/haar pijn en dezelfde moeilijkheden
Hoe moeilijk het ook is, één van de meest verbindende (geestelijk genezende) acties is jouw eigen pijn onder ogen te zien en te delen met iemand die het heeft ‘verdiend’.
Ik zou bijna willen zeggen: “Je moet jouw pijn en die van je partner accepteren…” :-)
Maar daar maak ik graag van dat het mag. Zodra de pijn er mag zijn en zodra je die kunt vertellen tegen een ander, gaat er wat verschuiven. Ten positieve.
Die ander heeft een niet te onderschatten rol. We kunnen zonder de ander zelfs niet gelukkig of betekenisvol leven. Onze aangeboren behoefte aan aansluiting (erbij willen horen) is niet te negeren.
Met name in nood en pijn is het zo bevrijdend als je iemand hebt bij wie je op compassie kunt rekenen. Iemand bij wie je ‘altijd’ op een positieve emotionele respons kunt vertrouwen.
Regelmatig lees ik ergens het dwingende advies (in verschillende indelingen) om bepaalde soorten mensen te vermijden. Deze mensen vergroten juist eerder jouw pijn als jij jouw nood bij hen wilt verlichten.
Vertaald naar partners zijn er 7 soorten.
De partner die:
1. plaatsvervangende schuld- of schaamtegevoelens krijgt door jouw pijnlijke verhaal. Je partner schrikt en bevestigt hoe erg het is. Er volgt een ongemakkelijke stilte en voor je het weet moet jij jouw partner geruststellen…
2. reageert met medelijden: ‘Oh wat erg, ik heb zo met je te doen!’ En: ‘Oh wat rot voor je, arme schat (of stakker)…’
3. jou als de sterk(st)e persoon ziet en jou min of meer op een voetstuk heeft staan. Die partner kan jou niet helpen want het valt tegen dat je niet zo perfect bent als gedacht, je stelt jouw partner teleur…
4. zich ongemakkelijk voelt bij jouw pijn en boos op jou wordt: ‘Hoe kan je dit laten gebeuren?’ Of een andere zondebok zoekt: ‘Wie deed jou dit aan, die gaan we terugpakken!’
5. jouw pijn relativeert omdat het hem/haar een rotgevoel geeft: ‘Zo erg is het niet, je moet het niet zo zwaar opvatten. Er is niets mis met jou, iedereen heeft dat wel eens.’
6. compassie verwart met competitie: ‘Dat stelt niets voor, moet je horen hoe veel meer ik al gedaan heb…’
7. met praktische oplossingen komt om jou te helpen en daarmee ook zijn/haar eigen rotgevoel erover wil ‘oplossen’.
Wat nu als jouw partner één van die soort mensen is?
Dan wil ik je graag dit ter overweging meegeven:
- We zijn geneigd om het bovenstaande gedrag als een vaststaand feit te beschouwen. Alsof je partner samenvalt met het gedrag. Het zijn natuurlijk soorten gedrag hierboven, en geen soorten mensen…
- Als we ons bewust worden van wat we doen, los van wie we zijn, dan hebben we een ingang om nieuwe keuzes te maken en nieuw gedrag te leren.
- Grote kans dat jij er zelf ook een aandeel in hebt en die soorten gedrag van je partner versterkt of zelfs oproept in de communicatiecirkel…
- De soorten gedragingen klinken niet zo aardig. Alsof er eigenbelang speelt. Maar ik kijk daar heel anders naar. In de diepte hebben wij mensen allemaal dezelfde overlevingsmechanismen en onvervulde hechtingsbehoeften.
- Jezelf kennen en laten kennen op de verborgen pijn als signaal voor je onvervulde hechtingsbehoeften is voor veel mensen verschrikkelijk moeilijk. Iets om compassie voor te hebben…
Kortom: de buitenkant zegt niet zoveel over de binnenkant. En die binnenkant kan zich openbaren als je samen dat zachte bedje opmaakt, gebruikt en schoon houdt…