Merk jij voor jezelf het verschil tussen liefde kunnen geven of liefde kunnen ontvangen? En bij jouw partner?
De meeste koppels vinden evenwicht en een gelijkwaardige wederkerigheid in de liefde erg belangrijk. Toch kennen velen van ons één of meer van deze ongelijkwaardige situaties:
- Ik geef liefde, maar ik vraag het niet terug.
- Ik geef liefde, maar mijn partner geeft het niet uit zichzelf terug.
- Ik geef liefde, maar mijn partner kan het niet ontvangen.
Dit kan je ook zo omdraaien:
- Ik krijg liefde, maar het verstikt me en ik houd het af.
- Ik krijg liefde, maar ik kan het niet teruggeven.
- Ik krijg liefde, maar ik kan het niet ontvangen.
Valkuil
Een veelvoorkomende valkuil van koppels is dat zij zich door deze disbalans verliezen in een vormdiscussie.
Misschien herken je dat wel. Een discussie over de vorm waarin je elkaar liefde geeft. Dat wordt algauw een soort machtsstrijd: wie geeft elkaar op welke manier liefde en wie doet dat het beste of het meeste… Als je op deze manier de strijd aangaat, dan is het geen wonder dat je de erkenning of waardering voor jouw inzet mist.
De vraag is echter of je dan de juiste discussie voert met jouw partner.
Want je stelt je dan niet meer open voor waar jij werkelijk behoefte aan hebt, en ook niet voor waar je partner werkelijk behoefte aan heeft.
Het kunnen geven én ontvangen van liefde, en dat ook nog eens bespreekbaar kunnen maken, is een kwetsbaar iets als je je niet veilig voelt bij elkaar.
Randvoorwaarde
Je emotioneel veilig voelen is namelijk een basisvoorwaarde voor de geestelijke en lichamelijke intimiteit met je partner.
Zonder die veiligheid is het ontzettend moeilijk om je echt open te stellen. De een heeft daar meer moeite mee dan de ander. Dat hangt voor het grootste deel af van de hechtingsstijl die je hebt. Partners die veel machtsstrijd en afstandelijkheid ervaren, activeren om de haverklap één van deze stijlen:
- Een angstige hechtingsstijl: je ‘trekt’ aan je partner en je behoefte is meer liefde (althans dat denk je…).
- Een vermijdende hechtingsstijl: je ‘trekt je terug’ van je partner en je behoefte is ook meer liefde (alleen heb je dat waarschijnlijk niet helemaal door…).
Hierbij is het goed te bedenken dat je jouw hechtingsstijl niet met een aan- en uitknop kunt bedienen. Jouw partner kan dat uiteraard ook niet.
Dat werkt zo. Ieder mens heeft een hechtingssysteem. Dit is de oercode om je te willen verbinden. Wordt de verbinding bedreigd, dan slaat je hechtingssysteem aan. Of en hoe dit gebeurt hangt af van je hechtingsstijl: veilig, angstig of vermijdend.
Het meest ideale is als je allebei een veilige hechtingsstijl hebt. Je hebt dan weinig angst voor verlating en je gaat intimiteit niet uit de weg.
Kromme kijk
Wanneer we een angstige of vermijdende hechtingsstijl ontwikkeld hebben, dan hebben we een ‘kromme’ kijk op veiligheid. We zeggen en doen dingen (niet) om de veiligheid voor elkaar te vergroten, maar ondertussen wordt het juist onveiliger.
Je hebt dan een aantal innerlijke overtuigingen waarmee je jouw of jullie veiligheid denkt te borgen, terwijl het averechts werkt: het echte contact met je partner raak je kwijt.
Misvatting
Dit zijn 4 van die misleidende overtuigingen over je emotionele veiligheid die veel voorkomen:
Misleidende overtuiging 1: Ik ben veilig als ik niet laat merken dat ik behoeften heb.
Dit soort onderliggende ‘onjuiste’ gedachten kun je hierbij hebben:
- Wat ik nodig heb is er toch niet voor mij. Waarom zou ik er dan om vragen? Dat heeft toch geen zin.
- Als ik het nou geef en voordoe, dan krijg ik het vanzelf terug. Dan heb je dat toch wel door?
- Zo lang ik jou maar niet laat merken welke behoeften ik heb, heb je ook niet de macht om het mij te onthouden en kun je mij niet kwetsen. Of dwarsbomen. Of manipuleren.
Misleidende overtuiging 2: Ik ben veilig als ik mijn verlangen naar jouw liefde niet laat zien.
Hier kunnen dit soort onbewuste gedachten spelen:
- Ik ben niet iemand om van te houden.
- Als ik maar genoeg mijn best doe om het jou naar de zin te maken, dan blijf je hopelijk van mij houden.
- Ik vraag er niet naar want dan wordt mijn ergste vermoeden waarheid.
Misleidende overtuiging 3: Ik ben veilig als jij het naar je zin hebt.
In het verlengde van de vorige misleidende overtuiging kun je je hier door deze gedachten laten leiden:
- Er wordt niet meer van mij gehouden als ik vrij wil zijn.
- Er wordt niet meer van mij gehouden als ik laat merken wat ik wil.
- Ik moet lief en volgzaam zijn, opdat jij van mij blijft houden.
Misleidende overtuiging 4: Ik ben veilig als ik alles en jou de baas ben.
Aan deze misleidende overtuiging liggen meestal dit soort onbewuste, onderliggende gedachten ten grondslag:
- Het is gevaarlijk om je open en kwetsbaar op te stellen en je kunt maar beter alles en iedereen de baas zijn.
- De aanval is de beste verdediging.
- Je kunt beter zelf manipuleren voordat je jezelf laat manipuleren.
Als je lang met deze overtuigingen in je relatie leeft is het heel begrijpelijk dat het op een gegeven moment helemaal mis gaat. Dat uit zich dan bijvoorbeeld in:
- Groot protest waarin 1 partner ineens naar de andere kant doorslaat en niet meer over zich heen wil laten lopen.
- Een herhalende machtsstrijd waar je op basis van die misleidende overtuigingen nooit uit zult komen.
- Een grote emotionele kloof waarin je afstandelijk langs elkaar heen leeft.
En zo wordt het ene patroon in je relatie langzaamaan vervangen door een ander patroon waarin je het jezelf en elkaar heel moeilijk maakt.
Tips
Om dit alles naar echte veiligheid en een nieuwe intimiteit om te draaien is het in ieder geval heel belangrijk om:
- Je eigen zorgen en angsten serieus te nemen en niet meer te verbergen voor elkaar.
- Te erkennen dat je behoeftig en autonoom tegelijkertijd mag en kan zijn.
- De verborgen gedachten bij jezelf en je partner te ontdekken en te delen.