Dat je bang bent om iets ‘verkeerd’ te zeggen tegen je partner en daardoor op je tenen gaat lopen is een belangrijk signaal dat er iets niet goed zit in je relatie.
Vooral als dat bijna voortdurend speelt.
Angst ondermijnt niet alleen je eigen leven, maar ook je relatie. Het is slim en gezonder om er op tijd bij te zijn. Om erger te voorkomen.
Categorieën van communicatie-angst
Kijk eerst even mee in welke categorie jouw eventuele communicatie-angst hoofdzakelijk speelt.
Categorie 1: Dagelijks bang om iets verkeerd te zeggen
In deze categorie loop je waarschijnlijk vaak op je tenen. Je hult je steeds meer in zwijgen, klapt dicht bij moeilijke communicatie en komt niet meer voor jezelf op.
Ik vermoed dat je de reacties van je partner als een soort straf ervaart. Of het nou teleurgestelde, verdrietige of boze reacties zijn, het lijkt erop dat je niks meer goed kan doen.
Hoe meer je hiermee te maken hebt, hoe meer je elkaars ‘negatieve’ communicatie oproept en versterkt, hoe meer je in een negatieve spiraal van emotionele verwijdering komt.
Categorie 2: Af en toe bang om iets verkeerd te zeggen
De vraag in deze categorie is eerst of je met gezonde of ongezonde angst te maken hebt.
Op zich is er met angst natuurlijk niks mis. Bang zijn is een heel normale emotie die je helpt. In extreme situaties om te overleven, in lichtere situaties om te leven in overeenstemming met je waarden en geweten.
Dat noem ik gezonde angst. De spanning die je dan voelt helpt je om alert te zijn en een bewuste keuze te maken in de communicatie naar je partner.
Het wordt ongezond als je steeds vaker en langer gespannen blijft en geen controle meer hebt over je emoties. Dan komt categorie 1 dichterbij.
Categorie 3: Nooit bang om iets verkeerd te zeggen
Ook in deze categorie is het twijfelachtig of je met gezonde of ongezonde angst te maken hebt.
Als je zowat nooit bang bent om iets verkeerd te zeggen, is het ten eerste maar de vraag of je rekening houdt met de ander. Met alle valkuilen van dien voor de gelijkwaardige wederkerigheid.
Ten tweede is het vervolgens de vraag of ‘geen communicatie-angst hebben’ duidt op een gezonde eigenwaarde of eerder op een ongezonde zelfverheffing. Die je als een minzame superioriteit zou kunnen ervaren.
Ten derde is alles durven zeggen bovendien niet hetzelfde als alles willen zeggen. Mensen zonder communicatie-angst durven inderdaad alles te zeggen, ook als ze daar anderen mee kwetsen.
Je angst overschreeuwen?
In negatieve communicatiecirkels draait dat alleen nogal eens uit op communicatief vechten en het overschreeuwen van je angst. Je bent dan inderdaad niet bang om iets verkeerds te zeggen, maar je bent wel de controle kwijt. En daarmee ook het zachte contact.
Onder jezelf of je partner overschreeuwen (wat communicatief ook op heel ‘lieve’ manieren kan…) zit net zo goed een ongezonde angst verstopt. Alleen pakt dat communicatief heel anders uit dan dichtklappen of blokkeren.
Gelijkwaardigheid
Alles overziend kunnen we stellen dat onder negatieve communicatiecirkels altijd de ongezonde angst zit om iets verkeerd te zeggen:
- de ene partner bevriest of vlucht dan middels blokkeren en dichtklappen
- de andere partner vecht door alles er meer of minder subtiel uit te gooien.
De vechtende partner lijkt in het voordeel als het gaat om het praten erover. Die is meer gewend om te praten en kan waarschijnlijk veel makkelijker woorden vinden.
Toch zijn het communicatief blokkeren en communicatief vechten gelijkwaardig aan elkaar. Dat is belangrijk om te beseffen. Vooral omdat je je dan niet meer of minder schuldig of bang hoeft te voelen dan je partner.
Angst en veiligheid
Een ander belangrijk punt om te beseffen is dat angst en veiligheid met elkaar samenhangen. Als je je ervan bewust bent dat je bang bent om iets verkeerd te zeggen, dan voel je je waarschijnlijk niet veilig.
Je durft waarschijnlijk geen fouten te maken, je wilt het goed doen en eerdere pogingen hebben tot teleurstelling en negatieve cirkels geleid. Logisch dat je steeds meer op je tenen gaat lopen.
Hoe buig je die communicatie-angst om?
Het samen ontwikkelen van veiligheid en leren hoe je elkaar hierin kunt steunen is de allerbeste manier om van de communicatie-angst af te komen.
Maar je kunt nu al wat doen.
Namelijk op het moment zelf communiceren dat je bang bent om iets verkeerd te zeggen. Je angst of zorg op dit vlak uitspreken is iets wat veel partners vergeten.
In plaats van zwijgen of blokkeren kun je bijvoorbeeld zeggen:
Ik ben nu geneigd om te zwijgen maar vanbinnen ben ik eigenlijk bang om iets verkeerd te zeggen, zie je?
Deze praktische tip helpt je hopelijk om het eerste ijs te breken. Je laat zo je kwetsbaarheid zien. En hopelijk kan je partner dan zacht en gepast terug reageren zodat jouw angst oplost.
Zo voorkom je relatiestress en kan er rustige ruimte ontstaan om weloverwogen keuzes te maken in het vervolggesprek.
Geef een antwoord