Ken jij dat ook?
Dat je soms zo enorm graag je partner achter het behang wilt plakken?
Je spieren verkrampen.
Vuurspuwende ogen en met woorden sla je erop los.
Jij, jij, jij…
• Boos op je partner omdat hij of zij fout zit?
• Boos op jezelf omdat je zelf fout was?
• Boos omdat je je gevangen voelt in het oordeel van je partner?
• Boos omdat je iets (aandacht, respect, begrip) tekort komt?
• Boos omdat je partner jou beledigt of kwetst?
• Boos omdat het je niet lukt om je partner gelukkig te maken?
• Boos omdat je partner jou alleen laat zitten?
Niet te geloven! Degene waar je van houdt is ineens je grootste vijand. Iemand die het op jou gemunt heeft. Iemand die jou iets wil afpakken.
En voor je het weet zeg je zelf van alles waar je later grote spijt van hebt. Wow?! Wat gebeurt er op zo’n moment met jou? En met jouw partner?
Je wordt willens en wetens gekwetst. En je schiet pijlen terug. Zo wil je elkaar niet behandelen. Dat kan toch geen liefde zijn?
Ja dus. Zo kan liefde eruit zien. Boze liefde… Hm, hoe zit dat dan?
Is boos zijn verkeerd?
Misschien heb je wel eens opluchting ervaren nadat je (eindelijk) je boosheid geuit hebt? Het kan zijn dat je geleerd hebt jouw boosheid te onderdrukken. Dat je altijd kalm moet blijven en de situatie maar moet accepteren zoals die is.
Of heb je juist ervaren dat boosheid jou helpt om je partner ‘in het gareel te krijgen’? Wanneer je jouw partner heel kwaad vertelt wat deze fout doet of anders zou moeten doen, en je partner vervolgens ‘gewillig’ zijn of haar gedrag aanpast.
Nee, ik vind boosheid niet verkeerd. Als je het uit de weg gaat dan gaat het vastzitten. En als je het uit dan is boosheid een waardevol signaal…
Boosheid als signaal van een onvervulde behoefte
De beroemde psycholoog Sue Johnson zegt dat (heftige) boosheid als een paniekreactie wordt opgewekt op het moment dat we de hechting met onze partner (dreigen te) verliezen.
Er gaat geen gedachte aan vooraf. Het is een oergevoel waar we in paniek weinig tegenin kunnen brengen. In mijn Ebook lees je hier meer over.
Boosheid als signaal van hoe we denken
De eveneens beroemde Marshall Rosenberg zegt dat boosheid wordt opgewekt door de gedachte dat wijzelf of anderen fout zijn. Zelfs als wij ons er niet van bewust zijn ligt de oorzaak van onze boosheid in ons denken.
Hij ziet boosheid als het resultaat van een manier van denken die leven onderdrukt en geweld oproept. “Boosheid” gebruikt jouw energie dan eerder voor het ‘straffen’ van je partner dan voor het bevredigen van elkaars behoeften.
Als je partner zijn/haar gedrag verandert omdat hij/zij bang is, zich schuldig of beschaamd voelt, ga je misschien geloven dat het mogelijk is om te ‘winnen’ door je partner te vertellen wat er mis is met hem/haar.
Op langere termijn ga je daar echter voor betalen… Want hoe meer mensen schuld en veroordeling horen, hoe meer zij verdedigend en agressief worden en hoe minder zij zorg willen dragen voor onze behoeften…
Dus … In plaats van mee te gaan in ‘oprechte verontwaardiging’ kunnen wij ons beter inleven in onze eigen behoeften of in die van onze partner.
Veel oefenen is ook hier weer het credo!
Het vergt inspanning en volharding om elke keer de zin:
“ik ben boos omdat jij …”
bewust te veranderen in de zin:
“ik ben boos omdat ik behoefte heb aan …”
Conclusie. Of onze boosheid nu zijn oorsprong vindt in ons primaire gevoel van verlies (psycholoog Sue Johnson) of in onze ‘verkeerde’ gedachten (Marshall Rosenberg), over 1 ding zijn we het allemaal eens:
Boosheid verbreekt het contact met je gevoelens en behoeften.
Als je boosheid uit, verbreek je het contact met je behoeften en gevoelens. (wordt gesteld in een vetgedrukte zin). Dat voelt niet goed. Maar boosheid dan maar onderdrukken is ook niet goed voor jezelf. Daar krijg je op termijn klachten van. Mij is niet duidelijk wat nu bedoeld wordt. Wat kun je het beste doen als je gevoelens of behoeften wil uiten, maar ook dat je voelt dat je ontploft van binnen?
Dag Lara! Hou mijn artikel komende vrijdag even in de peiling als je wil. Dan ga ik er verder op in! Ook hoe je boosheid constructief kunt uiten.
Het leek mij een goede tip om uit te gaan van mijn eigen behoefte bij (incidentele) boosheid of frustratie. Nu geef ik op dergelijke momenten dus aan dat ik behoefte heb aan (het uitspreken of laten merken van) waardering. De reactie van mijn vriendin hierop kan zijn “maar dat doe jij ook niet altijd” (ik: heb jij daar meer behoefte aan dan ik doe? Zij: nee dat niet. Ik:????), of in de trant van “maar dan moet ik veranderen en dat kan ik niet, je moet me accepteren zoals ik ben”. In beide gevallen frustrerend, omdat het me het gevoel geeft dat mijn behoeftes voor haar niet belangrijk lijken, èn omdat ze er van uit gaat dat ze niet kan leren (wat voor mijn gevoel een volkomen belachelijk idee is).
Hoe kan ik hier beter mee omgaan?
Dag Remco,
Hartstikke mooi dat je je van je behoefte op het moment zelf bewust bent en dat kunt communiceren. Wat ik je kan aanraden is om jouw behoefte aan waardering naar een concreet verzoek te vertalen zodat je dat kunt vragen. In het algemeen om waardering vragen is voor veel partners (te) abstract.
Goed dat je deze vraag instuurt, ik zal het voor een nieuw artikel onthouden om er dieper op in te gaan.
Hartelijke groeten,
Monique Stadler
Dankjewel voor je reactie, Monique.
Ik heb mijn verzoek ook verwoord in 1-2 concrete verzoeken, maar daar krijg ik dus de genoemde reacties op.
Wat ik wel merk is dat in of vlak na een woordenwisseling het erg lastig is om er over te praten. Vaak lukt dit later (na enkele uren of soms zelfs dagen) pas. Nadeel is dat dan soms weer lastig terug te halen is wat we op dat moment zelf voelden/beleefden (voor zo ver nog relevant!)
Hopelijk helpt je nieuwe artikel me ook verder!
Groeten,
Geen dank Remco!
Ik hoop dat alle tips helpen en wens jullie samen veel voorspoed!
Hartelijke groet,
Monique Stadler