Claimen… Mag jij jouw partner claimen?
Ik vermoed dat je nu ‘nee’ zegt want veel mensen hebben een negatieve connotatie met het woord claimen. Mijn volgende vraag aan je is dan:
Van wie mag jij jouw partner niet claimen?
In de meeste relaties hoor ik als eerste reactie dat het van je partner niet mag. Maar als we er dan over doorpraten blijkt het vaker zo te zijn dat het van jezelf niet mag. Al dan niet gevoed door ‘kritiek’ van je partner.
Jij claimt mij!
Een uitspraak van tegensputterende partners die daarmee aangeven dat je te veel beslag legt op hun tijd, inzet of ruimte. Waar het steevast misgaat is als de één meer samen wil doen en de ander meer voor zichzelf wil doen.
Kritiek op jezelf?
Maar wat denk jij als je tijd van jouw partner claimt? Welk negatieve etiketje plak jij jezelf op? Bijvoorbeeld zoiets als:
- Ik ben een zeurkous als ik claim?
- Ik ben te afhankelijk als ik claim?
- Ik ben een last voor mijn partner als ik claim?
- Ik heb geen respect voor de vrije ruimte van mijn partner als ik claim?
Je krijgt vast een ‘slecht’ gevoel over jezelf als je deze kritische stem gelooft. Om dit pijnlijke gevoel te vermijden zul je waarschijnlijk van alles bedenken om jezelf te legitimeren.
Al jouw argumenten moeten bewijzen dat het geen claimen is wat jij doet. Dus je partner hoeft het zo ook niet te zien, toch? Alleen heeft je partner net zoveel argumenten om het tegendeel te bewijzen…
Een uitputtende normendiscussie…
Voor je het weet voer je samen een uitputtende normendiscussie over wat wel en niet hoort. Over wat wel of niet claimen is. Of over de verantwoordelijkheid voor jullie relatie, het huis, de kinderen, het inkomen of de (schoon)familie:
- Ik wil dit omdat het zo beter is voor onze relatie.
- Ik wil dit omdat het anders slecht uitpakt voor ons kind.
- Ik wil dit omdat het 50/50 moet zijn.
- Ik wil dit omdat we de Kerst altijd met familie doorbrengen.
Op deze manier legitimeer je jouw behoefte met een norm. Je verschuilt je als het ware achter die norm. In meningsverschillen over claimen gaat dat helaas niet werken.
- Ten eerste omdat een norm heel persoonlijk en dus subjectief is. Over de standaard en over de grenzen ervan kun je eindeloos van mening verschillen. Wie bepaalt welke norm de juiste is?
- Ten tweede omdat je de argumenten van elkaar als een aanval beschouwt. Een norm die jij op basis van jouw waarden hebt, heeft voor jou per definitie een dwingend karakter.
Natuurlijk kun je de norm ter discussie stellen en natuurlijk kun je daarin van mening veranderen. En zoals zo velen zijn we ook niet altijd consequent. Maar midden in een conflictcirkel over claimen zul je daar allebei weinig ruimte voor hebben. Eerder het tegendeel: je blijft allebei alleen maar meer op je standpunt staan.
Terug naar de basis
Dit is in een notendop hoe zo’n claimdiscussie er in een negatieve communicatiecirkel uit kan zien:
- Jij wilt iets van je partner.
- Je partner ervaart dit als vervelend claimend gedrag.
- Jij voorziet dat en houdt je in of je zegt het toch.
- Wat je ook kiest, grote kans dat het er vroeg of laat toch uitkomt.
- Jij voelt je schuldig en hangt een norm aan jouw behoefte om deze te normaliseren en zo makkelijker acceptabel te maken.
- Jouw partner voelt zich echter aangevallen en bestrijdt jouw norm met die van zichzelf.
Dit alles escaleert als je deze 5 funeste opvattingen over claimen hebt.
Misvatting 1: Claimen hoort niet
Hoezo hoort claimen niet? Ben je geen partners van elkaar? En is jouw partner niet bij uitstek degene die je mag claimen?
Zou het kunnen dat claimen eigenlijk heel positief is? Omdat er een positieve behoefte onder zit? Het zou ook zo maar een teken kunnen zijn dat je jouw partner gewoon heel graag ziet.
Misvatting 2: Claimen is slecht
Claimen hoeft helemaal niet slecht te zijn voor jullie relatie als je er doorheen weet te kijken. Schade ondervind je pas als je jezelf verliest in een:
- definitiediscussie over wat claimen is.
- normendiscussie waarom het wel of geen claimen is.
- eisendiscussie hoe de ander zich hoort te gedragen conform die definitie of normen.
In plaats van deze discussie kun je je beter eerst richten op de werkelijke behoefte die je allebei hebt. Als je die kunt vinden en communiceren is het daarna veel makkelijker om compromissen te sluiten.
Misvatting 3: Jij zelf bent niet genoeg
Wat maakt dat jij een norm nodig hebt om voor jouw behoefte op te komen? Voel je je dan sterker? Is het makkelijker om je partner zo te overtuigen?
Waar ik velen tegenaan zie lopen is dat zij zichzelf eigenlijk te onbelangrijk voor hun partner achten. In dat diepere stuk vind je de sleutel om uit negatieve communicatiecirkels te blijven. De meeste partners doen namelijk liever iets uit liefde voor jou dan dat zij iets moeten doen omdat het zo hoort.
Misvatting 4: Claimen is slecht communiceren
Je kunt claimen als slechte eigenschap zien zoals in de 2e misvatting, daarnaast kun je claimen ook nog een slechte communicatiemethode vinden.
In de praktijk hebben de meeste partners echter geen ‘slechte’ motieven om te claimen. Dat is juist wat hen zo frustreert: ze bedoelen het goed en voelen zich onbegrepen als hun partner het als ‘slecht’ interpreteert.
Je kunt claimen eerder zien als een ineffectieve methode om dichter bij elkaar te komen. Ineffectief omdat je er je partner onbedoeld mee op afstand zet. Dikke kans dat je ooit geleerd hebt jouw behoefte niet direct te ‘mogen’ vertellen omdat er dan toch geen rekening mee werd gehouden.
Misvatting 5: Claimen is een gevecht om de vrije ruimte
Daar waar claimen als ineffectieve communicatiemethode in het spel is, lopen partners vaak vast in de vermeende normentegenstelling “autonomie-verbondenheid”.
Om dit soort vragen draait de discussie dan vaak:
- Wie bepaalt hoe het moet?
- Wie bepaalt wanneer het moet?
- Wie is het meest dominant?
- Wie bepaalt wat te veel of te weinig is?
- Wie bepaalt of je het als team en in overleg moet doen?
Aan deze vragen zie je al hoe makkelijk het is om in een nieuwe normendiscussie verzeild te raken. Ik weet hoe moeilijk het is om daaruit te breken. Maar dat kan echt wel. Keer op keer blijkt namelijk dat onder deze discussie een heel andere meer kwetsbare discussie speelt.
Dit is belangrijk om samen met je partner te ontdekken. Welke discussie en welke vragen spelen er echt?
De Doelenoefening
Een manier om eruit te komen is om ieder eens in stilte het antwoord op deze 2 vragensets op te schrijven en daarna aan elkaar voor te lezen:
- Wat is jouw doel dat je met deze discussie wil bereiken? En dan tenminste 3 keer doorvragen met “waarom wil mijn partner dit doel bereiken?” waarbij je steeds het doel uit het laatste antwoord beetpakt.
- Wat is mijn doel met deze discussie? En ook dan tenminste 3 keer met ‘waarom’ doorvragen op dezelfde manier als bij 1.
Door die waaromvraag steeds weer (op de goede manier) te stellen kom je uit bij je echte zachte behoefte. De welles-nietes-discussies dienen namelijk het doel om een bepaalde behoefte te bevredigen. Alleen communiceren we die behoefte niet…