Hoe onheus voel jij je bejegend als je kritiek van je partner op iets krijgt wat je partner zelf ook doet?
Je vergeet bijvoorbeeld iets belangrijks (kan gebeuren nietwaar?), je geeft jezelf al op je kop en dan zit je partner er ook nog eens bovenop. En dat terwijl je partner net zo goed wel eens iets belangrijks vergeet.
Of al die keren dat je rekening hield met je partner, het toevallig een keer vergeet en gelijk krijg je commentaar. Hoe oneerlijk!
Werkt het zo?
- Omdat jij het doet, doe ik het ook…
- Als jij het niet zou doen, zou ik het ook niet doen…
- Ik doe het, dus moet jij het ook doen…
- Ik doe het niet, dus mag jij het ook niet doen…
- Als jij in een sloot springt, doe ik het ook…
Lopen jij en je partner vast in dit soort cirkelredeneringen?
Hoe het er vanbuiten uit ziet
Als je al die uitspraken leest, neig je er vast naar om dit gedrag een negatief etiketje te geven. Dit zou je erop kunnen plakken:
- Onder druk zetten: je probeert op een oneigenlijke manier je gelijk of je zin te krijgen.
- Egoïstisch: jij ‘mag’ het niet en jouw partner wel.
- Jezelf afhankelijk maken: jij (of je partner) hebt geen eigen wil en laat jouw gedrag afhangen van wat een ander doet.
- Geen oog voor verschillen: je accepteert niet dat er verschillen zijn in hoe je je gedraagt en in waar je behoefte aan hebt.
Hoe het er vanbinnen uit ziet
Maar laat je daardoor niet misleiden. Kijk maar naar jezelf. Is jouw motivatie één van die negatieve etiketjes? Ik denk het niet hè? Zo is het voor jouw partner vast ook niet het geval…
Dit is wat er bijvoorbeeld wel speelt:
- Jezelf excuseren: Sorry zeggen vinden we moeilijk. Vooral in de hitte van de strijd of in de koude van de afstand. Achter ‘Ja maar jij doet het ook’ schuilt eerder een excuus (en schaamte…) dan een beschuldiging.
- Begrip zoeken: je spiegelt jouw partner in de hoop dat hij of zij zich kan inleven in jou en jou dus begrijpt (en de ‘kritiek’ voortaan achterwege laat…).
- Waardering zoeken: je mist het oog voor alles wat je wel doet en het stemt je triest dat je partner vooral de negatieve dingen lijkt op te merken.
- Verbonden voelen: hetzelfde willen en fijn vinden geeft je veiligheid, het gevoel dat jullie verbonden zijn.
Drijfzand…
Alles hetzelfde doen of willen zou je als de omgekeerde versie kunnen zien van ‘ja maar jij doet het ook’. Want als jij het doet mag ik het ook doen, en mogen we het dus allebei doen. Of allebei niet doen.
Gelijkgestemdheid en eensgezindheid zijn dan tricky facetten van ‘Als ik het (niet) doe, mag jij het ook (niet) doen’. Zeker als dat jouw definitie van verbondenheid is.
Mag jij andere behoeften dan je partner hebben?
Mag jouw partner andere behoeften dan jij hebben?
En sterker nog: mag jij of jouw partner daarover van mening veranderen in het proces van het leven?
Sommige mensen voelen zich heel onveilig als hun partner (ineens) een andere mening of andere behoefte heeft. Gelijkgestemdheid geeft hun een veilig en verbonden gevoel.
Is dit echter uit angst of uit liefde?
Dat is de grote vraag die je je steeds kunt stellen. Het gaat je een keer opbreken als jij je uit angst naar je partner voegt omdat jij gelijkgestemdheid nodig hebt om te ‘overleven’. Of als jouw partner dit nodig heeft.
Gelijkgestemdheid uit liefde ziet er heel anders uit. Bijvoorbeeld zo:
- Jij bent een extravert en hebt graag veel mensen om je heen. Ik ben een introvert en ben liever alleen met jou. De gelukkige, reële mix voor mij is 25/75 alleen en samen met jou alleen. Die voor jou 25/75 samen met anderen en samen met mij. De tijd samen is nu een eenvoudig rekensommetje… Nu alleen nog goed plannen.
- Ik zoek verbondenheid met jou door over onze gevoelens te praten. Jij zoekt verbondenheid in het doen van dingen voor elkaar. Idee om hier de 50/50-regel op los te laten?
- Jij hebt er last van als de tafel vol troep ligt, ik niet. Als jij eens troep op de tafel laat liggen (omdat je snel weg moet bijvoorbeeld) is dat niet vervelend. Als ik troep op de tafel laat liggen is dat wel vervelend. De gelijkgestemdheid zit ‘m niet in de troep maar in hoe we ons allebei prettig voelen.
- Ik heb veel vaker zin om te vrijen dan jij. Dan voel ik me meer verbonden. Jij wilt eerst de verbondenheid voelen om fijn te kunnen vrijen. Eerst het samen aanpakken om die verbondenheid als structurele basis te krijgen? Zodat we ons allebei fijn voelen?
Wees bij dit soort compromissen wel alert op de context, is mijn advies. Dit soort praktische afspraken werken niet, of nog niet, als je in negatieve communicatiecirkels verstrikt raakt met elkaar. Dan is er eerst ‘zacht’ contact én inlevingsvermogen op relationeel niveau nodig.