Op welke momenten in je relatie kies jij voor Gelijk of voor Geluk? Ben jij je überhaupt bewust van deze keuze? En wat betekent het dan precies?
Daar hebben wij hier thuis soms een heel verschillende kijk op. Laat ik je daar een voorbeeld van geven.
Mijn partner heeft de waarde ‘eerlijkheid’ heel hoog in het vaandel staan.
Ik ook trouwens.
Toch botsen we zo nu en dan stevig met elkaar over de waarheid. Kennelijk vullen wij de waarde ‘eerlijkheid’ ieder op onze eigen manier in.
Betekent ‘eerlijkheid’ altijd de waarheid en niets dan de waarheid vertellen? Ook wanneer die beledigend of kwetsend is? Of althans als zodanig door de ander ervaren wordt?
Ik heb 2 eigenschappen die het voor mijn partner soms behoorlijk lastig maken om zijn waarde ‘eerlijkheid’ te leven.
Concurrentie …
Het 1e is dat ik het leuk vind om mijn belevenissen soms wat aangedikt te vertellen in gezelschap. Gewoon om het spannend te maken, en om mijn argumenten wat beter en makkelijker te onderbouwen. Ik geniet van het lachen en de ietwat opgezweepte sfeer die er dan kan ontstaan.
Daarnaast hecht ik enorm aan de waarde ‘loyaliteit’. Deze waarde vul ik in met de norm dat je voor elkaar opkomt en elkaar door dik en dun steunt.
Aha, oké, dat vindt mijn partner dus ook.
Maar nou komt het. De concurrentie tussen ‘eerlijkheid’ en ‘ loyaliteit’…
Even terug naar mijn prachtige verhaal waarmee ik onze gasten, al dan niet lachend, op mijn hand heb. Daar voelt mijn partner ‘ineens’ de onbedwingbare behoefte om eerlijk te zeggen dat het feitelijk toch niet helemaal klopt wat ik vertel… Oeps!
Herkenbaar?
Mijn partner heeft letterlijk gelijk natuurlijk. Alleen voel ik me best wel lullig op dat moment, in mijn hemd gezet… En in die emotie moet ook ik nu kiezen voor Gelijk of Geluk…
Ga ik de strijd om de feitelijke waarheid van mijn verhaal aan? Of vertel ik hem ter plekke dat ik me voor aap voel staan en afgewezen in onze loyaliteit? Of zeg ik “ja dat is waar” en ga weer gauw door met de discussie in het grotere gezelschap?
Nog beter herkenbaar zo?
Zie je hoe de waarden ‘eerlijkheid’ en ‘loyaliteit’ met elkaar concurreren? En hoe dit er weer voor zorgt dat de keuze voor Gelijk of Geluk op verschillende niveaus erg ingewikkeld kan zijn?
Met Gelijk of Geluk kun je een parallel trekken met het inhoudelijke en het relationele aspect van communicatie. Beide aspecten zijn altijd aanwezig. Feiten zijn inhoudelijk. Beelden, verwachtingen en emoties zijn relationeel.
Kies je voor Gelijk dan ga je voor een inhoudelijk correcte communicatie. Kies je voor Geluk dan ga je voor een correcte, gevoelsmatige relatie. Hoe je de term ‘correct’ definieert is afhankelijk van je diepere waarden.
Waarden
Vandaar dat waarden zo belangrijk zijn. Ze geven richting en betekenis aan je leven, aan de manier waarop je met jouw partner samenleeft en aan jouw gedrag in je relatie.
Veel worstelingen in onze relaties hebben te maken met:
- concurrerende waarden in onszelf,
- concurrerende waarden tussen elkaar,
- en de keuze voor Gelijk of Geluk.
In ons dagelijkse leven vertalen we onze waarden naar normen. Normen fungeren als ‘moeten-regels’ waar je zelf aan wilt voldoen. Je kunt dus heel goed dezelfde waarden koesteren maar dit ieder in andere normen vertalen. Het is vervolgens een grote valkuil om ieder je eigen normen in te zetten om op die manier tot elkaar te komen.