Vervelende gevoelens vermijden doen we allemaal. De een meer dan de ander.
Ben je een vermijder en in je eentje? Op zich geen probleem, dan heb je er vooral jezelf mee.
Ben je met z’n tweeën, dan is het een ander verhaal. Toch? Vooral als je onderling verschilt in de mate waarin je een gevoels- of een verstandsmens bent.
In een relatie is het vermijden van gevoelens een veel complexer verhaal, omdat je naast jezelf met een andere persoon te maken hebt. Er zijn als het ware 6 verhaallijnen die door elkaar lopen en elkaar beïnvloeden:
1. jouw beeld van jezelf
2. jouw beeld van je partner
3. je partners beeld van zichzelf
4. je partners beeld van jou
5. jouw beeld van jullie relatie
6. je partners beeld van jullie relatie
Kun je je voorstellen hoe ingewikkeld het is om met z’n tweeën te zijn :-)?
En kun je je vervolgens voorstellen dat er heel andere manieren (nodig) zijn om met elkaar ‘geestelijk gezond’ te worden dan in je eentje?
Een groot voordeel…
Er is een heel groot voordeel om met z’n tweeën te zijn, in een intieme relatie.
Je kunt elkaars spiegel zijn.
Elkaar in het hier en nu helpen.
Want wie heeft er vrijwel dagelijks tijd en aandacht voor jou?
Zit je niet lekker in je vel omdat de gevoelsmatige verbinding in jouw relatie ontbreekt?
De 2 manieren om dit te verbeteren:
- Het voelen van je gevoelens en daar zonder mening of actie gewoon bij stilstaan.
- Het delen van je gevoelens en een inlevende reactie krijgen.
Dit is de crux van Emotiegerichte Relatietherapie (EFT). De methode die voor minstens 7 van de 10 koppels geschikt is. En bij hen voor meer dan 80% succesvol is.
Het mooie is dat je deze 2 manieren kunt leren. Daar moet je wel wat voor doen. Want ons brein is er een ster in om ons om de tuin te leiden. We hebben vaak helemaal niet door dat we gevoelens vermijden of onderdrukken.
Verkleinen en verdoven…
Laat ik je een voorbeeld geven van een koppel dat bij mij de EFT-Therapietraining deed.
Zij vindt het heel eng om onbekende routes in de auto te rijden. Nu moet zij precies naar een nieuw adres in de week dat hij voor zijn werk weg is. Hardop zegt ze tegen hem dat ze er behoorlijk zenuwachtig over is.
Hij reageert met zinnen als ‘maak je toch niet zo druk, het is zo’n makkelijke route, het stelt echt niks voor, en jij kunt dat makkelijk!’ Dat kan allemaal wel zo zijn, maar probleem is dat zij zich hiermee niet serieus genomen voelt. In haar beleving wuift hij haar angst weg.
Hij vindt dat zij zich wel erg vaak druk maakt om kleinigheden. Hoe meer hij op die momenten beargumenteert dat het om niks gaat, hoe meer zij steigert. Een terugkerend patroon dat steeds vaker uitmondt in hun negatieve communicatiecirkel.
Wat blijkt nu?
Onder het wegwuiven van hem gaat een pijnlijk gevoel van tekortschieten schuil. Hij kan praten als Brugman, maar het lukt hem niet haar angst te verlichten. Zij wordt alleen maar bozer.
Dus wat blijft hem over? Hoe kan hij haar helpen? Juist. Door haar ‘probleem’ te verkleinen zodat het niet nodig is om het op te lossen…
Zie je hoe verborgen pijnlijke gevoelens ervoor kunnen zorgen dat je elkaar in het contact kwijtraakt?
Vinden en delen…
Het vinden en delen van die verborgen pijnlijke gevoelens is de manier om weer tot elkaar te komen. En nee, dat is niet makkelijk. Er zijn heel wat momenten waarop het mis kan gaan. Kijk maar, dit zijn ‘zomaar’ wat stappen die je daarvoor moet doorlopen, met minimaal zoveel momenten waarop je de plank kunt misslaan:
1. (H)erkennen dat je vele gevoelens hebt net als iedereen (ook al voel je ze niet).
2. Toelaten van je gevoelens.
3. Contact maken met je gevoelens.
4. Laten zien van je gevoelens.
5. Uitdrukking kunnen geven aan je gevoelens (welke woorden gebruik je).
6. Het delen van je gevoelens met een ander (je partner).
7. Om een passende reactie (willen/durven) vragen.
8. Uitnodigend en inlevend op het gevoel van je partner reageren.
Als je dit allemaal kunt en doet, werkt het dan ook echt herstellend?
Ja, dat doet het!
Bij EFT Emotiegerichte Relatietherapie is dit inmiddels aangetoond. Maar bij sommigen werkt het minder goed. De Amerikaanse filosoof en psycholoog Eugene Gendlin ontdekte hierover iets heel interessants.
Hij bestudeerde vele opgenomen therapiesessies. Het verschil zat ‘m niet in wat de behandelaar deed, maar in wat de cliënt zelf deed. Degenen die snel leerden, stopten vaak met praten om te voelen wat er in hen omging. Pas later konden zij dat in woorden uitdrukken.
Vertragen…
Dit vertragen (een belangrijke techniek bij EFT) kun je zelf ook heel bewust doen. Gendlin noemt dit focusing: open aandacht geven aan iets wat je rechtstreeks ervaart, zonder woorden. Probeer het zelf maar eens uit. Door in pijnlijke situaties even pas op de plaats te maken. Je aandacht naar binnen te richten en jezelf bijvoorbeeld deze 3 vragen te stellen:
- Hoe gaat het nu met mij?
- Wat doet deze situatie met mij?
- Wat heb ik nodig op dit moment?
Behoeften…
Die laatste vraag over wat je nodig hebt, is een heel belangrijke tweede fase. De behoefte aan een inlevende reactie van je partner kan al heel veel uitmaken voor het gevoel van veilige verbondenheid. Maar ook hier gelden vele valkuilen en misleidende overtuigingen…