In dit heldere animatiefilmpje van het Noorse Instituut voor EFT krijg je antwoord op deze 3 vragen:
- Wat zijn emoties?
- Hoe werken ze in algemene zin?
- En waarom zijn ze zo nuttig?
Hieronder vind je de toelichting uit het filmpje in de context van je relatie vertaald.
Emoties zijn vaak vervelend en pijnlijk. Helemaal niet gek dat je ze probeert te vermijden door ze te beheersen, in te dammen, te verdoven of te overschreeuwen.
Toch zijn emoties belangrijk om bij stil te blijven staan. Ze geven je belangrijke informatie.
Emoties:
- vertellen je hoe het met je gaat.
- helpen je te overleven door je efficiënt en automatisch op belangrijke zaken te laten reageren.
- helpen je in verbinding te treden met je partner door je in te leven.
- helpen je om te gaan met verwachtingen en ‘eisen’ van je relatie.
- vertellen je wat je nodig hebt. En als je weet wat je nodig hebt, kun je actie ondernemen om daaraan tegemoet te komen.
- communiceren wat je voelt.
Je emotionele reacties heb je geleerd door ervaringen in je leven. Al je negatieve ervaringen kunnen tot een groot, zwart en angstaanjagend gevoel van binnen leiden.
Veel van die emoties heb je lang geleden geleerd. Die zwarte schaduw van dat lege gevoel representeert soms iemand uit jouw verleden die jou pijn heeft gedaan.
Maar jouw emotionele ervaringen én jouw emotionele reacties kunnen altijd veranderen of aangepast worden.
Hoe dan?
Allereerst zul je iets te weten moeten komen over je emoties.
Je hebt verschillende basisemoties. Sommige winden je op en andere werken juist kalmerend. Deze emoties zijn:
- schaamte
- angst
- verdriet
- woede
- afkeer
- vreugde
- verbazing
Als mens heb je meer onaangename dan aangename emoties. Dat betekent dat je vaak best veel moet verdragen. De evolutionaire reden is dat de onaangename emoties je helpen om te overleven.
Gevoelens hebben ook de neiging onaangenaam te zijn als je je ertegen verzet. Als je ze accepteert, worden ze minder onaangenaam.
Je kunt veel verschillende emoties ervaren en uitdrukken. Zoals hopeloos, geïrriteerd, angstig, opgewonden, eenzaam, beschaamd, achterdochtig, tevreden enzovoorts.
Deze gevoelens komen allemaal voort uit je basisemoties. Bijvoorbeeld een achterdochtig gevoel komt voort uit angst. En een eenzaam gevoel ontstaat uit verdriet.
Daarna wordt het gecompliceerd.
Emoties voorzien jou en je partner namelijk lang niet altijd van goede informatie:
- Soms vervals je emoties om te krijgen wat je wilt.
- Op andere momenten verberg je je echte emoties achter andere emoties.
- Op weer andere momenten zijn je echte emoties in de war en veroorzaken ze problemen.
Als je boos doet terwijl je eigenlijk verdrietig bent, en je behoefte aan troost en steun hebt, dan stoot je jouw partner juist van je af in plaats van getroost te worden.
Als jouw partner ondersteunend, geduldig en nieuwsgierig genoeg is om jou proberen te begrijpen, dan kom je er misschien achter dat je eigenlijk verdrietig bent en krijg je eerder wat je nodig hebt om dat onaangename gevoel te helen.
Als je als kind vaak bang was, dan groei je wellicht met een overheersend gevoel van angst op. Je gaat jezelf misschien veel te veel beschermen zodat niemand je ooit nog pijn kan doen.
Iedereen heeft een diepgewortelde behoefte om zich veilig te voelen en iedereen verlangt ernaar dat iemand om je geeft en zich met je verbindt. Maar wanneer je als kind veel pijn hebt ervaren dan is dit een beladen thema.
Aan een partner die je vertrouwt kun je vertellen of laten zien dat je bang bent. In plaats van het te negeren of te verbergen, kun je het bange gevoel toelaten en ernaar luisteren. De angst zal dan beter te sturen en te beheersen zijn.
Je kunt angst ook veranderen door middel van mededogen en bewuste boosheid. Je kunt voor jezelf opkomen zonder mensen af te stoten. Je kunt kritiek verdragen, ook als het pijn doet. Je kunt de kans grijpen en je partner toelaten. Zelfs als je bang bent om weer gekwetst te worden.
Je voelt je beter en je functioneert beter als je je bewust bent van je echte emoties en ermee om kunt gaan. Zelfs als ze pijnlijk zijn. Je echte emoties helpen je om te krijgen wat je echt nodig hebt. Zowel van jezelf als van je partner.
Je functioneert en voelt je beter als je echte emoties fris en nieuw zijn, in plaats van dat ze oud en vastzittend zijn. Je kunt je emoties (leren te) vertrouwen als ze jou geven wat je nodig hebt.
Vastgeroeste en misleidende emoties kun je veranderen als:
- Je leert om gehoor te geven aan je emoties.
- Je nieuwsgierig bent en geduldig met jouw emoties.
- Je over je echte emoties praat en ze zichtbaar maakt.
- Je leert te accepteren dat je verschillende emoties hebt.
- Je jouw emoties met andere emoties verandert.
Dit alles is makkelijker om te doen met de empathie en steun van je partner.
Kortom: emotie is een informatieverwerkingssysteem van hoog niveau waarmee we van onderuit nieuwe verbondenheid en intimiteit met onze partner kunnen creëren.