Eerlijk, open en duidelijk met elkaar communiceren.
Iets wat we allemaal erg belangrijk vinden.
Juist in onze liefdesrelatie.
Toch slagen we daar maar zelden voor de volle 100% in. Niemand is namelijk vrij van een verborgen agenda. In onze taal gebruiken we allemaal bewuste en onbewuste technieken om onze partner te beïnvloeden.
Soms met desastreuze gevolgen. En dat is wanneer we al onze communicatievaardigheden inzetten om elkaar (on)bewust manipulatief te beïnvloeden.
Nu denk je misschien dat die verborgen agenda iets negatiefs inhoudt, maar dan kom je bij mij bedrogen uit. Dat zul je na het lezen van dit blogartikel begrijpen;)
Er zijn in ieder geval een paar veel voorkomende ‘harde’ communicatievormen die een manipulerend effect kunnen hebben. Ik noem er hier vijf met de mogelijke verborgen agenda erbij.
1. Verabsoluteren
Hiermee verdwijnt het onderscheid tussen dat wat je objectief waarneemt en dat wat je invult. Zwart-wit-denken is troef. Uitspraken die hierop duiden zijn:
- In onze familie is het is nu eenmaal zo dat …
- Jij wilt ook altijd …
- Jij zult ook nooit eens …
- Je wist toch toen je met mij trouwde dat …
- Met kinderen kun je nou eenmaal niet …
Verborgen agenda: jouw partner naar jouw ‘wetten’ laten leven OF een ineffectieve manier om positief gehoord te worden?
2. Psychologiseren
Hier ben je bezig het gedrag van je partner haarfijn uit te pluizen en te analyseren. De ander ervaart dit echter zelden als helpen, maar eerder als kritiek en als belerend.
Bijkomende nadelen zijn dat je zelf onzichtbaar blijft en dat je jouw inzichten als ‘superieure’ kennis inzet met de valkuil dat je deze ‘zwarte’ kennis als wapen gaat gebruiken om je gelijk te halen.
Verborgen agenda: je partner zo modelleren dat deze weer aantrekkelijk voor je wordt OF meer gelijkwaardige emotionele wederkerigheid bewerkstelligen?
3. Beschuldigen
Hier vallen alle discussies onder waarbij er verwijten in jij-boodschappen vallen. Heel direct in wederzijdse aanvallen, of heel indirect via bijvoorbeeld suggestieve vragen. Een paar voorbeelden:
- Ik voel/ben …, omdat jij …
- Heb je dat dan niet gedaan?
- Waarom was je dan nu weer te laat?
- Dat heb ik alleen maar bij jou hoor …
- Ik ben zeer teleurgesteld dat jij…
Verborgen agenda: bewijzen dat niet jij maar je partner de schuld is en dat deze zich dus moet aanpassen OF een protest omdat je het zachte contact mist?
4. Klagen
Bij klagen gaat het om allerlei vormen waarbij je jezelf zielig (een slachtoffer) maakt. Daar vallen ook defensieve uitspraken onder als “ik doe al zoveel en dat zie je helemaal niet” en “je waardeert ook helemaal niet wat ik voor je doe”.
Verborgen agenda: zorgen dat je partner (uit medelijden …) jou alsnog geeft wat je wilt hebben OF een stukje bevestiging dat je betekenis hebt (voor je partner)?
5. Negeren
Dit zijn allerlei vormen om je partner van jouw aandacht en liefde te onthouden, om hem of haar te ‘straffen’. Door te zwijgen bijvoorbeeld. Of door weg te gaan en je partner in onzekerheid achter te laten.
Verborgen agenda: als je niet doet wat ik wil dan zal ik het je laten voelen zodat je de volgende keer wel doet wat ik wil OF zou het dichtklappen zijn uit vertwijfeling hoe te reageren?
Wil jouw partner jou ’terugpakken’?
Herken je één of meer van deze tactieken bij jezelf? Of bij jouw partner? En heb je het idee dat je daarvoor op je hoede moet zijn, omdat je partner alles wat je zegt tegen jou kan en zal gebruiken?
Als dit speelt in jullie relatie, dan is het voor het behoud van je relatie superbelangrijk dat je dit gaat omdraaien. Dat je het zachte onder het harde gaat zien, doorzien, voelen en doorvoelen.
De allereerste noodzakelijke stap
Hoe langer het duurt dat je jouw partner als een ‘vijand’ ziet, hoe meer dit als een absolute overtuiging in je hoofd gaat vastzitten.
Om dit te voorkomen of om te buigen is het essentieel dat je de diepere laag van verborgen agenda’s kent en de grote paradox die daarmee gepaard gaat.
In mijn voorbeelden van de mogelijke verborgen agenda’s zie je als het goed is dat er vrijwel altijd een zachte laag in de diepte te vinden is. De noodzakelijke eerste stap is je bereidheid om hiervoor open te staan en het te willen onderzoeken. Dat dit niet altijd lukt, is wat anders. Maar als je bereidheid stopt, dan stopt ook alle ontwikkeling naar beter.
De diepere laag van de verborgen agenda
Is het mogelijk voor je om door die ‘manipulatieve’ tactieken heen te kijken en te zien hoe ze allen met verbinding te maken hebben?
Op een dieper niveau gaat het jou of jouw partner namelijk om:
1. Je waardevol voelen
2. Je veilig gehecht voelen
Woede, kritiek en eisen zijn niet bedoeld om jou of jouw partner te veranderen. Gooi dat cliché wat mij betreft alsjeblieft gauw op de schroothoop!
Psycholoog Sue Johnson zegt het zo: “Woede, kritiek en eisen zijn eigenlijk allemaal noodkreten naar de geliefde. Oproepen om zijn of haar hart open te stellen, om de partner emotioneel weer terug te winnen en het gevoel van een veilige verbondenheid te herstellen.”
De grote paradox
Het grote verdriet van al die vervelende zogenaamde manipulatieve communicatietactieken is, dat ze dus bedoeld zijn om de veilige gevoelsverbinding te herstellen.
Maar als je ze niet doorziet, dan bereik je er juist het tegenovergestelde mee!
(Mocht je nu denken dat jouw partner toch echt wel manipulatief is, lees dan dit blogartikel over narcisme met een checklijst.)