Of je nu stress hebt door de worstelingen in je relatie of iets anders, de werking ervan in je lichaam en geest is universeel. De hoogleraar klinische neuropsychologie Erik Scherder legt het uit in zijn minicollege.
Cortisol is het grote stresshormoon, aldus Scherder. Hoe meer je dit in je lijf hebt, hoe meer stressreacties. De hippocampus is het deel in je brein dat de cortisol afbreekt.
Daarnaast heb je jouw amygdala die jouw negatieve emoties bewaart. Jouw frontale lob is het deel in je brein dat de amygdala en dus je negatieve emoties dempt.
Je slaat 2 vliegen in 1 klap als je erin slaagt om jouw hippocampus en frontale lob tegelijk te activeren. Deze remmen zowel je stresshormonen als je negatieve emoties. Aangezien die 2 samenhangen is dat mooi meegenomen.
Preventie…?
Het mooiste is natuurlijk om chronische stress te voorkomen. Dan krijgen die ongezonde cortisol en emoties tenminste weinig kans om op te bouwen. Maar goed, dat is ons niet altijd gegeven.
Dus… als je eenmaal met die constante productie van cortisol en negatieve emoties opgescheept zit, dan kun je 5 dingen doen om zowel je hippocampus als je frontale lob te activeren zegt Scherder.
- Lopen (bewegen)
- Naar muziek luisteren
- Empathisch bezig zijn met andere mensen
- Slapen
- Multitasken
Nummer 1 en 2 kun je fijn samen doen. En nummer 3 is dan de dagelijkse uitdaging met je partner. Daar verbetert je relatie ook nog eens van.
Je stress tot vriend maken
Dan hebben we nog een heel interessante invalshoek van Kelly McGonigal:
Als gezondheidspsycholoog bekent zij een grote fout. Ze vreest dat ze mensen niet gezonder en gelukkiger maakte door stress tot een ziekmakende vijand te bestempelen…
Ze haalt een onderzoek onder 30.000 volwassenen aan. Deze mensen kregen 2 vragen:
- Hoeveel stress heb je ervaren in het afgelopen jaar?
- Geloof je dat stress ongezond is?
Later analyseerden de onderzoekers de publieke sterftecijfers van deze groep. Het slechte nieuws is dat 43% van de mensen met zware stress een verhoogd overlijdensrisico heeft.
Maar… dat is alleen waar voor de mensen die ook geloofden dat stress ongezond is!
Wat blijkt?
Of mensen nu weinig of veel stress ervaren, als zij geloven dat stress geen kwaad kan dan is er geen verschil in overlijdensrisico. Denken dat stress een sluipmoordenaar is, is een grotere ‘moordenaar’ dan de stress zelf!
Wat is dus de grote tip van McGonigal?
Verander de manier waarop je over stress denkt en je lichaam zal daar op reageren.
Voel je je hart sneller slaan op een heftig emotioneel moment? Versnelt je ademhaling? Bedenk dan dat je lichaam jou helpt om beter om te gaan met deze uitdaging. Je lichaam zal jouw gedachte geloven en daarnaar handelen.
Het knuffelhormoon is ook een stresshormoon?
Stress doet nog iets, aldus McGonigal. Stress maakt je sociaal, ofwel stress verbindt! Dat heeft te maken met het knuffelhormoon oxytocine. Het komt niet alleen vrij door knuffelen (en borstvoeding en bij een orgasme), maar ook bij stress.
Het drijft je om je uit te spreken en zo om de steun te vragen die je nodig hebt. De andere kant op maakt het je meer empathisch en helpend. Dat geeft ook weer een mooi verband met de 3e manier van Scherder.
Het biologische effect is in ieder geval dat oxytocine via receptoren je hart versterkt. Dus hoe meer stress je hebt hoe meer oxytocine je afgeeft hoe gezonder je wordt.
Je stressreactie heeft als het ware een ingebouwd mechanisme om veerkracht te genereren, en dat mechanisme is menselijk contact. Dus komt er nog een manier bij:
Sociale steun vragen en geven in je relatie (en/of in je omgeving).
Wat je verder moet weten over oxytocine
Vroeger werd gedacht dat alleen vrouwen het knuffelhormoon oxytocine aanmaken. Dit klopt niet. Mannen maken het ook aan. En het maakt ze monogaam! Dat suggereren althans wetenschappers in onderzoek uit 2013. Verschillen zijn er ook, waardoor mannen en vrouwen een verschillende ingang voor stressreductie kunnen kiezen.
Hoe alles samenkomt in EFT
Ook psycholoog Sue Johnson haalt het verzachtende effect van oxytocine aan. Vooral als het samengaat met het emotioneel versterken van je onderlinge verbondenheid. In dit filmpje legt Johnson dat met behulp van een experiment onder de MRI-scan uit:
De kwaliteit van je liefdesrelatie is dus van grote invloed op de manier waarop je de aanraking van jouw partner ervaart.
Neurowetenschapper Jim Coan laat in dit filmpje ook duidelijk zien hoe de liefdevolle aanraking van een partner helpt om minder stress te ervaren en zelfs lichamelijke genezingsprocessen te versnellen:
Vandaar dat we kunnen stellen dat een veilige, liefdevolle geestelijke én lichamelijke verbondenheid met je partner elkaar versterken. En een leuk fysiek weetje is nog dat een orgasme je ook het knuffelhormoon oxytocine oplevert.
De grote tip om stress te lijf te gaan is daarom om elkaar meer aan te raken in ‘holding hands’, knuffels en omhelzingen. En vrijen dus.
Maar dat werkt dus alleen als het goed zit tussen jullie…
Als dat niet zo is dan is de grote tip om eerst jullie geestelijke, emotionele verbondenheid te realiseren.
Tips van de experts over stress samengevat
Dit zijn al met al de tips van de experts uit dit blogartikel om je relatiestress te managen:
- Fijne verbondenheid realiseren (en blijvend onderhouden…)
- Elkaar (meer) aanraken (ook vrijen en allebei een orgasme krijgen…)
- Lopen (bewegen) (kun je gezellig samen doen…)
- Naar muziek luisteren (kun je ook gezellig samen doen…)
- Empathisch bezig zijn (naar elkaar of naar anderen)
- Slapen (Eventueel apart…) (Check hier hoeveel ongestoorde slaap je nodig hebt)
- Multitasken (in een aandachtsoefening, lees ook Stress door multitasken…)
- Je stress waarderen (als tijdelijke positieve aanjager…)
- Sociale steun vragen (kan ook aan elkaar…)
- Vrijen (en allebei een orgasme krijgen…)
Als de stress vooral door structurele relatieproblemen komt, lees dan hier verder hoe je die het beste oplost.