Je depressief of somber voelen in lichtere vorm kennen we allemaal weleens op gezette tijden. Maar in je relatie ervaar je het mogelijk als een relatieprobleem wanneer je deze uitspraken herkent:
- Zodra ik thuiskom komt er een soort wollen deken over mijn hoofd en vergaat mij de lust om nog te praten met elkaar. Dan ben ik ineens zo moe. Dat had ik vroeger nooit.
- We zeggen vaak dat we meer leuke dingen met elkaar moeten gaan doen. Toch komt het er niet van. En ik moet ook eerlijk zeggen dat ik er weinig moeite voor doe. Op een of andere manier heb ik er gewoon geen zin in.
- Zin om te vrijen heb ik niet meer. Ik vind mijn partner wel aantrekkelijk en ook heel belangrijk, dus ik snap niet waar mijn libido gebleven is.
- Hij is vaak zo somber en stil. Als er iemand belt of langskomt, dan is ie ineens wel vrolijk en vol energie. Dan kan hij het blijkbaar wel. Maar bij mij blijft er niks van over.
- Ik heb zo’n druk leven met mijn werk erbij. ’s Avonds en in het weekend moet ik gewoon bijkomen. Ik ben vaak doodmoe en dan wil ik alleen maar rustig thuis zijn.
Kunnen somberte, passiviteit en moeheid de intieme verbondenheid in de weg staan?
Denk je dat het depressief zijn jullie relatieprobleem veroorzaakt?
Als dat zo is zoek je de oplossing waarschijnlijk in meer ontspannen tijd samen doorbrengen. In minder werken en meer praten met elkaar. En in duidelijker aangeven wat je wilt dat je partner doet. Of in vertellen hoe jij je erdoor voelt.
En werkt dat?
Ik vermoed van niet. Of hooguit tijdelijk. Je maakt afspraken met elkaar, maar die verzanden weer. Ben je weer teleurgesteld en zitten jullie weer in hetzelfde schuitje van bijvoorbeeld de Protestpolka, het negatieve patroon van trekken en terugtrekken.
Ik zie regelmatig dat het andersom is.
Moeheid, lusteloosheid en somberte zijn geen oorzaak van relatieproblemen, maar een gevolg van het relatieprobleem. Het zouden heel goed depressieve klachten als gevolg van een gebrekkige verbondenheid kunnen zijn. Daarom is het belangrijk om klachten van depressief zijn als signaal te onderzoeken.
Signaalwerking depressief
Wanneer je al een tijdje te maken hebt met negatieve communicatiecirkels in je relatie, kun je makkelijk een lichte depressie ontwikkelen. Die zich (eventueel samen met externe factoren) kan ontwikkelen tot een middelmatige of zware depressie.
Wat is een lichte depressie?
Bij een lichte depressie kun je nog gewoon functioneren en heb je klachten die nog niet zo lang geleden ontstaan zijn, zoals:
- Somberheid
- Moeheid
- Besluiteloosheid
- Piekeren
- Vergeetachtigheid
In het geval van een middelmatige of zware depressie heb je deze klachten al veel langer, zijn ze ernstiger en kun je niet meer goed functioneren op je werk en in je gezin of relatie.
Depressief gevoel testen
Bij de depressietest van MIND krijg je deze 10 stellingen om te beoordelen of je depressief kan zijn:
- Kunnen lachen en de leuke kanten van dingen inzien
- Met plezier naar dingen uit kunnen kijken
- Jezelf onnodig verwijten maken als iets fout gaat
- Zonder aanleiding bang of bezorgd zijn
- Schrikachtig of paniekerig reageren zonder echte reden
- Niet opgewassen zijn tegen dingen
- Je zo ongelukkig voelen dat je er slecht van slaapt
- Somber en beroerd voelen
- Huilen als je je ongelukkig voelt
- Eraan denken om jezelf iets aan te doen
Een schone taak
Mocht jij of je partner kampen met deze verschijnselen, onderzoek dan eerst heel eerlijk waar ze vandaan komen. Het komt op een zorgvuldige oplossingskeuze aan als de oorzaak ligt in de manier waarop jullie onveilig aan elkaar gehecht zijn.
Relatiestress
Lusteloosheid, moeheid en neerslachtigheid kunnen dus allemaal het gevolg zijn van relatiestress. Doordat jullie bijvoorbeeld steeds in ruzie- of zwijgpatronen vastlopen waarin jullie weinig steun en begrip van elkaar ondervinden. Andere stressvolle gebeurtenissen vang je dan minder makkelijk op. Met grote kans op een stroomversnelling naar beneden. En depressief worden.
Tip voor waarheidsvinding
Ik leg je graag een paar mogelijkheden voor hoe lusteloosheid of een depressief gevoel een uiting van relatiestress kan zijn. Zodat je mee kunt lezen en misschien iets belangrijks over jezelf of jouw partner (her)ontdekt.
Mogelijkheid 1: Is de lusteloosheid een tegenreactie op dominant-kritisch gedrag? Dat is namelijk een veel voorkomend patroon waarin partners elkaar onbewust versterken in passief terugtrekken en actief trekken.
Mogelijkheid 2: Is de lusteloosheid een gevolg van jouw machteloosheid in je relatie? Weet je niet meer wat je moet om escalaties te voorkomen? Om je partner gelukkig te maken, en te houden? Denk je dat je niets meer goed kunt doen?
Mogelijkheid 3: Gebruik je jouw moeheid om het contact met je partner uit de weg te gaan? Zodat je de confrontatie niet (meer) hoeft aan te gaan? Ervaar je het als een noodzaak om jezelf zo af te schermen zonder je partner te kwetsen?
Mogelijkheid 4: Zet je jouw lusteloosheid in om je partner te raken? Omdat dit de enige mogelijkheid lijkt te zijn om gevoel bij je partner los te maken? Liever negatieve aandacht dan helemaal geen aandacht?
Mogelijkheid 5: Is jouw lusteloosheid een wapen in de ondergrondse machtsstrijd om wie het voor het zeggen heeft? Voel jij je eigenlijk overheerst en wil je op deze manier jouw partner ‘straffen’? Voor jezelf ervaren dat je op deze manier ‘macht’ kunt uitoefenen en het evenwicht herstellen?
Mogelijkheid 6: Wordt de lusteloosheid erdoor veroorzaakt dat jij je een speelbal van de situatie voelt? Van je partner? Kom je niet voor je eigen wensen en grenzen op waardoor je de zelfregie kwijt bent?
Mogelijkheid 7: Is de lusteloosheid een gevolg van alle teleurstellingen? Vind je het moeilijk om teleurstellingen en tegenslagen te verdragen? Stel je eisen aan je zelf en aan je partner waar moeilijk aan te voldoen is?
Zit er iets bij wat kan spelen in jouw relatie?
Dan is een depressief gevoel op momenten helemaal niet gek. Het zijn heel normale, volwassen dingen die we allemaal doen (in verschillende vormen) op het moment dat onze angstige of vermijdende hechtingsstijl de boventoon voert. Je voelt je in veel van die situaties waarschijnlijk hulpeloos, maar er is gelukkig echt een weg om eruit te komen. En elkaar te hervinden.
Kortom: misschien beschouwen jullie het depressief zijn in de relatie als dé hindernis om het goed te hebben samen, maar bedenk dan dat het heel goed andersom kan zijn. Dat lusteloosheid en depressiviteit juist een gevolg zijn van de manier waarop jullie met elkaar omgaan.
En al komt de depressiviteit door factoren buiten je relatie, dan nog is het belangrijk om een fijne, stevige relatie te hebben. Dan voel je je meer gesteund en veerkrachtiger. Zo kun je die externe stressfactoren ook beter aan. Daarom is het oplossen van communicatieve relatieproblemen altijd een goed idee.