Je schuldig over iets voelen is op zich een heel nuttig mechanisme om je relatie(s) goed te houden. Het helpt je om je gedrag bij te sturen daar waar je dat wenselijk vindt.
Het is een ander verhaal als schuldgevoel ‘radicaliseert’ naar:
- je continu schuldig voelen of
- je nooit schuldig voelen
Dit artikel is bedoeld voor partners die zich (bijna) nooit schuldig voelen als hun partner zich door hen geraakt of gekwetst voelt.
Kan jij je voorstellen dat jouw taalgebruik of jouw gedrag een kwetsend effect heeft op jouw partner?
En als jouw partner dat probeert te vertellen zeg je dan snel iets van:
- Maar dat bedoel ik helemaal niet (ofwel jij begrijpt er helemaal niks van)!
- Dat herken ik helemaal niet (ofwel het ligt aan jou dat jij het zo ziet)!
- Daar snap ik echt niks van (ofwel hoe kun je zo denken of doen)!
- Dat klopt echt niet (ofwel jij verdraait de boel)!
Voor de meesten van ons in negatieve communicatiecirkels zal dit vast bekend voorkomen.
Tussen haakjes staat de subtiele jij-boodschap die in de ik-boodschap van je partner verpakt is. Je krijgt de bal terug gekaatst en daar valt niet over te praten want ook dat zal je partner als kritiek, projectie of kwetsend ervaren.
Soms is het tij heel moeilijk positief te keren. Dat merk ik vooral als ik deze punten waarneem:
- Partners switchen tussen het voor elkaar of hun relatie opnemen en elkaar beschuldigen.
- Partners vertellen een onsamenhangend verhaal met tegenstrijdigheden.
- Partners laten elkaar emotioneel zwemmen door niet te reageren.
- Partners willen voortdurend voorbeelden van hun vermeende negatieve gedrag om het vervolgens om zeep te helpen met ‘dat zie ik heel anders’, ‘dat klopt niet’, ‘dat herken ik niet’, ‘dat snap ik niet’, etc.
- Zodra een partner zich geraakt voelt, volgt er een heftige emotionele reactie in de vorm van boosheid, verontwaardiging en/of tranen.
- Partners vinden het toch steeds weer moeilijk om te (h)erkennen dat ze zichzelf aan het verdedigen zijn op het moment dat het gebeurt.
- Partners zeggen hun aandeel in de negatieve communicatiecirkel te zien maar dat blijkt niet uit hun gedrag.
Dit zijn overigens allemaal heel gangbare gedragingen, dus maak je niet ongerust ;). Ik vind het pas verontrustend als het relatief vaak en langdurig voor blijft komen bij beide partners.
Kijk eens hoe vaak jij op deze vragen ‘ja’ antwoordt:
- Voel jij je NIET schuldig als jouw partner tegen jou zegt dat je hem/haar kwetst?
- Vind jij het lastig je in jouw partner te verplaatsen zonder eerst jouw bedoeling, mening of beleving uit te leggen?
- Vind jij jezelf (eigenlijk) een belangrijk, uniek persoon afgewisseld met een laag zelfbeeld?
- Voel jij je heel blij en zelfverzekerd als jouw partner duidelijk laat merken dat hij/zij jou bewondert?
- Verbetert jouw stemming snel als jij waardering van jouw partner krijgt in de vorm van (extreme) complimenten en opkomen voor elkaar?
- Ga jij steeds gelijk uitleggen wat jij bedoelt als je partner jou probeert uit te leggen wat hij of zij bedoelt?
- Ben je snel van slag als je een vorm van ‘agressief’ taalgebruik ervaart (zoals schelden, definiëren, wegwuiven, vermommen als grapje, blokkeren, beoordelen, bekritiseren, ondermijnen, bevelen)?
- Heb je op gedrag of uitleg van jouw partner ‘steeds’ een reactie als: ‘dat snap ik echt niet’, ‘dat klopt niet’, ‘dat voelt niet goed’ of ‘dat herken ik helemaal niet’?
- Heb je de drang om jouw partner met vragen of opmerkingen emotioneel uit evenwicht te brengen (terugslaan) als jij je gepasseerd, genegeerd of overruled voelt door jouw partner?
- Word je boos als jouw partner onverwachts anders doet, voelt of denkt dan dat jij dacht dat het was?
Heb je op de meeste vragen een ‘ja’ in meer dan 80% van de voorkomende situaties?
Kijk dan eens naar de filmpjes in dit blogartikel: In hoeverre pas jij gaslighting als communicatiestrategie toe? >>>
Gaslighting is een strategie die mensen met een narcistische persoonlijkheidsstoornis toe kunnen passen. Dan is deze meer hoopvolle uitleg over de narcistische cirkel van zelfverklaarde narcist Martin Apello in ieder geval heel wat plezieriger:
Herken je er veel in? En kan jij of jouw partner dit onderkennen? Zo ja, dan hebben jullie al een heel belangrijke stap op weg naar een betere relatie gezet. Want zonder onderkenning van je vrijwel nooit schuldig voelen begin je niet zoveel…