Wat nou als jullie blijven vastlopen in negatieve communicatiepatronen waarin je elkaars gedrag en keuzes zonder resultaat probeert te veranderen? Ook nadat je alleen of samen al van alles in het hulpverleningscircuit gedaan hebt?
Dan staat je in ieder geval dit nog open:
Rouwen en verliesverwerking
Hiermee bedoel ik dat je kunt gaan rouwen dat jouw partner niet degene is of zal worden die jij jezelf graag gewenst had.
Daar waar je in beginsel niet wilt accepteren hoe het gaat tussen jullie en jullie al van alles geprobeerd hebben, ontstaat er op een x-moment een volgende fase.
Een fase waarin je jouw wensbeeld en verwachtingen kunt gaan loslaten… En weet je? Juist in die fase kun je elkaar dan soms zomaar weer zo stabiel als een rots terugvinden.
Verliesverwerking betekent dus dat je rouwt. En dat gaat in fasen.
Rouwdeskundigen onderscheiden verschillende soorten rouwfasen en vliegen het rouwproces ook verschillend aan. Verliesverwerking is in elk geval altijd een persoonlijk proces waarin je je eigen volgorde kiest.
Zo beschrijft psychiater Elisabeth Kübler-Ross deze 5 rouwfasen:
1. De fase van ontkenning
Je ontkent de ‘waarheid’ over je partner of jullie relatie (deels), omdat die waarheid te erg is om te bevatten. Ontkenning is dan een zelfbeschermend afweermechanisme.
2. De fase van boosheid
Als verdedigingsmechanisme maak je je boos op jouw partner, op het lot, op de externe stressomstandigheden. Hier kan de boosheid overigens ook heel positief als drijfveer werken om iets te veranderen.
3. De fase van het gevecht aangaan
In deze fase kun je het verlies verwerken door jezelf bepaalde doelen op te leggen (om je op andere dingen en mensen te richten bijvoorbeeld) of alsnog het gevecht aan te gaan (via therapie bijvoorbeeld).
4. De fase van depressie
Hier komt de frustratie en machteloosheid om de hoek kijken als je merkt dat niets meer lijkt te helpen. Er is niets meer dat je kunt doen om aan jouw partner of je relatie te veranderen.
5. De fase van aanvaarding
Hoeveel verdriet of pijn je er ook van hebt, er komt een dag dat je het verlies een plekje kunt geven. Dat betekent niet dat je het wensbeeld van jouw partner of relatie niet meer mist, maar wel dat je jouw en jullie leven kunt inrichten naar hoe het nu is.
In het artikel Prik je illusies door en open je hart heb ik deze 3 acties van verliesverwerking al eens beschreven:
1. Accepteren
Accepteer dat je partner bepaalde verlangens van jou (nu) niet waar zal maken. Neem afscheid van de gedachte dat je partner dit wel zou moeten doen, dat je er ‘recht’ op hebt.
2. Aanvoelen
Laat je eigen pijn en verdriet erover toe. Zoals ik vaak betoog: ga naar je werkelijke gevoelens. Stop al je gedachten over hoe erg het allemaal is. Daardoor blijf je alleen maar hangen in wanhoop en passiviteit.
3. Aanpassen
Kijk welke keuzes je kunt maken om je leven (je houding) aan te passen aan de nieuwe situatie. Stel nieuwe doelen in je relatie bijvoorbeeld.
Mocht het voor jou tijd zijn om te rouwen bepaal dan vooral zelf wat jou aanspreekt en of het nog wat toevoegt om samen het ‘gevecht’ aan te gaan.
Ze zeggen wel ‘Waar een wil is, is een weg’.
Maar soms is die weg er gewoon niet.
Of op dit moment nog niet.
Want wie weet moeten de materialen nog uitgevonden worden of moeten bepaalde dingen psychologisch nog rijpen. Zodat jullie later misschien op een nieuwe manier een mooie weg aan kunnen leggen.