Hoe bewaar je de vrede in je relatie als:
- je het helemaal oneens bent met je partner?
- je je beledigd en beschuldigd voelt?
- jouw grenzen overschreden worden?
- je aan bepaalde wensen van je partner niet tegemoet wil komen?
- je jouw partner aanwijzingen wil geven hoe hij of zij iets moet aanpakken of oplossen?
Er zijn in ieder geval 3 ‘strategieën’ die niet helpen:
- Zwijgen
- Ja en amen zeggen
- Logisch uitleggen
Misschien heb je 1 van deze strategieën al vaak succesvol toegepast om ruzie te voorkomen. Op de korte termijn lijkt dit te werken: geen gedoe.
Op de lange termijn ontstaat er echter een groot nadeel: er treedt een verarming op in het diepere gevoelscontact. Dit kan een proces van jaren zijn wat zich uiteindelijk wreekt in onvrede en negatieve communicatiecirkels.
Wat altijd goed was om te doen, keert zich nu tegen je. Je partner pikt het niet meer, of jij pikt het niet meer. Je stelt elkaar teleur, terwijl je dit tegelijkertijd niet wilt. Gevolg is dat er een heel andere dynamiek tussen jullie ontstaat.
Bij de 3 strategieën maakt het niks uit of:
- je zwijgt uit angst of wrok
- je met alles instemt uit een pleasebehoefte of om er maar vanaf te zijn
- jouw logische argumenten nu heel kalm of heel emotioneel over en weer gaan
- jouw logische argumenten nu over praktische zaken, de opvoeding, gevoelens of jullie communicatie gaan
Het effect op jullie relatie is uiteindelijk exact hetzelfde: negatieve communicatiecirkels zonder gevoelscontact en geen veilige verbondenheid.
Heel veel worstelingen hiermee zie ik ontstaan omdat koppels niet herkennen dat zij de relatie en de inhoud over 1 kam scheren. Dat doen zij op 2 ineffectieve manieren:
Ineffectieve manier 1: Zacht op de relatie en zacht op de inhoud
Betekent liefde dat je het altijd eens moet zijn met elkaar?
Je zegt nu ongetwijfeld: nee.
Maar… betrap je jezelf wel eens op de gedachte: als je echt van me zou houden dan zou je dit niet of wel doen…
Misschien zet je je partner onbewust onder druk en voel je je vervolgens afgewezen als je partner er niet in meegaat?
Hier zie je precies waar de schoen wringt. Liefdevolle aandacht voor elkaar als persoon vereenzelvig je met meegaandheid op de inhoud van meningen, normen, klusjes, verschillen enzovoorts.
Alleen al de kans op drama’s zorgt ervoor dat partners weer snel hun toevlucht zoeken naar “zacht op de relatie en zacht op de inhoud”.
Of doorschieten naar de 2e ineffectieve manier…
Ineffectieve manier 2: Hard op de relatie en hard op de inhoud
De andere kant van meegaandheid is protest. Protest kun je heel netjes verpakken in kalme, redelijke en rationele argumenten. Maar precies hetzelfde protest kun je er ook woedend en heftig geëmotioneerd uitgooien.
Je stapt over naar “hard op de relatie en hard op de inhoud” op het moment dat jouw protest tegen de inhoud van een onderwerp, mening of norm vergezeld gaat van persoonlijke, absolute oordelen.
Zo ziet dat er bijvoorbeeld uit:
- Dat je er nu weer niet aan hebt gedacht, je bent ook zo’n …!
- Jij begrijpt er echt helemaal niks van, je bent zo dom!
- Moet ik het weer uitleggen, wat ben je toch traag van begrip!
- Als je me zo behandelt, vind je mij niet mee tellen, je bent zo koud!
- Het is ook nooit goed, jij bent zo veeleisend en perfectionistisch!
- Daar klopt echt helemaal niks van, verleden keer was het heel anders, je bent een leugenaar!
Die bijzin van “je bent …” hoef je vaak niet eens uit te spreken. Dikke kans dat je partner ‘m toch wel zo hoort.
Dit soort absolute oordelen betekenen dat je in een almachtige uitspraak precies zegt wat jouw partner wel of niet is. En sommige partners weten hun partner zelfs precies te vertellen wat hij of zij voelt…, alleen moeten ze daar nog even aan herinnerd worden.
En hoe heerlijk worden deze partners in hun almacht bevestigd als hun partner vervolgens meegaand en loyaal reageert met ‘ja en amen’. Zo kun je samen een ogenschijnlijk prima relatiepatroon van ‘hard op hard en zacht op zacht’ in stand houden.
Maar dit gaat zich wreken…
De ongelijkwaardige emotionele verhouding verandert langzaamaan de dynamiek. Steeds vaker voel je leegte en onvrede. De emotionele verwijdering zet zich door en je weet niet waar het vandaan komt.
Zacht op de relatie en hard op de inhoud
Een belangrijke hint is de vaardigheid om zacht op de relatie en hard op de inhoud te kunnen zijn.
Dit is geen kwestie van:
- “Nee” tegen je partner zeggen en grenzen stellen als in hard op de relatie en hard op de inhoud.
- “Nee” tegen jezelf zeggen en over je grenzen heengaan als in zacht op de relatie en zacht op de inhoud.
Het is wel een kwestie van:
- “Ja” tegen jezelf zeggen, en
- “Ja” tegen je partner zeggen, en
- Afhankelijk van de context “ja” of “nee” tegen de inhoud zeggen.
Bij Emotiegerichte Relatietherapie (EFT) vertaalt dit zich naar een diep besef van zowel je eigen pijnplekken en werkelijke behoeften als die van je partner. En dat het er van beiden mag zijn. Zonder dat je relatie eraan onderdoor gaat.
In de communicatie met je partner is het belangrijk om hardop uit te spreken dat je zacht op de relatie wilt zijn en (eventueel) hard op de inhoud. Want ook al vind jij dit vanzelfsprekend, dat is het meestal niet. Er spelen nu eenmaal verborgen triggers waardoor je partner iets heel gemakkelijk als een verwijt, een aanval of een afwijzing kan ervaren.
Ik geef je een paar voorbeelden hoe je zacht op de relatie en hard (ofwel duidelijk) op de inhoud kunt communiceren:
- Ik vind jouw geluk heel belangrijk en ik vind het heel pijnlijk om je teleur te stellen, maar ik weet als ik dat (…) niet/wel doe, ik daar heel veel onvrede voor mezelf over ga krijgen.
- Ik ben het dan wel niet met je eens, maar in deze situatie die voor jou zo belangrijk is vind ik het geen punt om me te voegen.
- Ik hoor dat je het heel rot vindt dat ik dit (…) niet wil doen. Dat snap ik wel en ik voel me ook schuldig. Tegelijk wil ik je ook zeggen dat dit geen maatstaf is voor hoe belangrijk ik jou vind. Ik vind jou heel belangrijk maar hecht niet zo aan dit (…) doen. Dat is niet mijn ding.
- Ik ben in verwarring. Dit is nu zo’n situatie waarin ik zacht op jou wil zijn maar hard op de inhoud omdat ik het op mijn manier wil aanpakken. Ik weet niet hoe ik je dat duidelijk kan maken.