Is ego in je relatie fout?
Vele wetenschappers en gerenommeerde sprekers vertellen ons wat onze drijfveren zijn, wat ons ten diepste motiveert om zinvol te werken en te leven.
Dit springt er als kern uit: ons hele systeem van omgaan met onszelf en anderen is erop gericht om liefde en erkenning te krijgen, zodat je je waardevol en veilig verbonden voelt.
Verbondenheid is volgens de zelfbeschikkingstheorie naast autonomie en competentie een psychologische basisbehoefte.
Als nu erkenning of bevestiging zoeken ons vermeende ego is, hoe kunnen we ons ego dan van vijand tot vriend maken? Zodat we verwijdering voor verbinding inwisselen? En afkeuring of ergernis voor compassie? En de negatieve connotatie voor een positieve zonder het woord ego af te hoeven schaffen?
Goede managers weten het allang: om je medewerkers te motiveren moet je hun inzet en talenten waarderen. Heel veel onvrede en weerstand wordt namelijk gevoed door de gedachte dat een bijdrage niet gezien en niet gewaardeerd wordt. Extrinsieke en intrinsieke motivatie versterken zo elkaar in een positieve spiraal.
En wanneer je medewerkers niet ‘ziet’ en niet bij de besluitvorming betrekt, ontstaat er een terugtrekbeweging. Desinteresse en demotivatie liggen zo, vergezeld van slechte prestaties, al snel op de loer.
Waarom zou dit in onze relatie thuis anders zijn?
Ook thuis willen we ‘gezien’ worden door onze partner. We willen wederzijds betrokken zijn bij de kleine en grote dingen in elkaars leven. Waardering van onze ‘inzet’ is nodig om geïnteresseerd te blijven in elkaar.
Ieder van ons heeft erkenning en bemoediging van onze partner nodig om betrokken en gemotiveerd te blijven voor onze relatie.
Zo bekeken is ons ego niets anders dan het systeem dat bij onze partner uit is op liefde en erkenning. Met als doel om ons veilig en waardevol verbonden te voelen. Pas als we ons echt waardevol voelen voor onze partner, kunnen we het tij van verwijdering en afstand keren.
Je ego als vriend omarmen?
Het is dus een groot misverstand om ons ego als vijand te zien, want als we de erkenning van onze partner niet krijgen dan zorgt ons eigen ego daar wel voor :-).
Ons brein heeft namelijk geraffineerde sociaalpsychologische technieken ontwikkeld om onszelf een goed gevoel te geven.
Er zijn een tiental sociaalpsychologische systemen waar ons brein zich van bedient om de werkelijkheid zo aan te passen dat wij er een goed gevoel door krijgen. Ik noem hier 3 van deze systemen:
- Cognitieve dissonantie reductie is het principe dat je (meestal onbewust) toepast wanneer je informatie krijgt die niet met jouw werkelijkheid overeenkomt. Je lost dan de onaangename spanning tussen bijvoorbeeld jouw gedrag en jouw overtuiging op door ofwel je gedrag ofwel je opvattingen goed te praten. Zo heb je voor jezelf weer gelijk en dus weer een goed gevoel.
- Het “better-than-average” systeem zorgt ervoor dat wij een rooskleurig zelfbeeld hebben en houden. Uit vele onderzoeken is gebleken dat mensen zichzelf overschatten, ze beoordelen zichzelf hoger dan gemiddeld. Zo vinden bijvoorbeeld de meeste mensen dat ze beter kunnen autorijden dan gemiddeld. Dus als je regelmatig denkt dat jij het beter doet dan jouw partner, dan zou dat wel eens zelfbedrog kunnen zijn…
- De 3e die ik nog noem is “belief perseverance”. Naast gelijk krijgen, vinden wij mensen zekerheid ook belangrijk. Als we ons eenmaal een beeld van de werkelijkheid hebben gevormd, houden we hier stevig aan vast. Zelfs als we informatie krijgen die het tegendeel bewijst.
Hoe maak je jouw egocirkel voor verbinden met je partner rond?
Het is essentieel om dit ‘zelfbedrog’ van ons brein door te hebben en te durven ontmaskeren. Dat is namelijk de manier om je echte onderliggende emoties en behoeften te ervaren. zo krijg je begrip voor je eigen ‘ego’-acties en die van je partner. De ‘ego’-acties van jouw partner hoef je dan niet meer persoonlijk op te vatten, want ze zijn onschuldig. Ze zijn alleen maar bedoeld (en kennelijk nodig) om zelf een waardevol gevoel voor jou te krijgen.
Als het je lukt om de egocirkel werkelijk te doorzien en te aanvaarden, dan is het gemakkelijk(er) om te stoppen met het verwachten (en missen) van erkenning door je partner. Dan kun je die zelf actief met compassie gaan geven. Want wanneer jouw partner zich op die manier waardevol voelt voor jou, dan zal deze zich bijna automatisch meer betrokken bij jou gaan voelen.
En krijg je (hopelijk) vanzelf weer terug wat je geeft…